O protestima u Srbiji

 Nije prvi put u poslednjoj  deceniji da se zatalasaju mase u Srbiji radi otpora Vučićevom režimu. Sadašnji otpor je pokrenut iz više razloga. Odluka režima o rudarenju litijuma, a posebno pad nadstrešnice na železničkoj stanici u Novom Sadu i pogibija petnaest građana, su izazvali nezadovoljstvo. Suočeni sa besom  naroda i režim i opozicija su bili prinuđeni na promenu  dosadašnje taktike. Borba unutar samog režima pokazala  je da dosadašnji sistem faktički potpune kontrole počinje da puca pod teretom sopstvenih kontradikcija. Sistem gangsterske vladavine, u kojem ni buržoarske institucije više ne funkcionišu, morao je da ustukne, ne pred moći liberalne opozicije, već pred spontanim besom samog naroda koji je pretio i preti da se izlije šire. 

 Sve dosadašnje proteste protiv vlasti Vučićev režim je uspešno slamao, pre svega osloncem na institucije, svojevrsni medijski teror, potkupljivanjem i unošenjem razdora u opoziciju, ucenama a po potrebi i upotrebom sile. Da ne navodimo redovne krađe na izborima na koje je tzv. opozicija pristajala da izlazi, tipično oportunistički pokazujući da njoj i nije stalo do navodne demokratizacije – već do dela kolača u opštoj pljački resursa naroda Srbije.  Svi dosadašnji protesti i pokušaji obaranja  vlasti su se završavali potpunim fijaskom upravo  dejstvom režima i opozicije koji zajednički deluju u odbrani kapitala. Međutim, što bi narod rekao – trpljenju polako dolazi kraj i neke okolnosti su se počele menjati,  što je dovelo do toga da je po prvi put Vučićev režim ugrožen od nekih “novih  snaga” koje žele da stave tačku na sadašnji oblik vladavine, ali koji mogu biti instruirane od strane inostranog kapitala u okviru svoje borbe za samu Srbiju. Sve to nagoveštava usložanjavanje političke situacije u samoj Srbiji s mogućnostima njene destabilizacije.

Partija rada precizira četiri elementa bitna za održanje sadašnjeg kompradorskog režima u Srbiji:

Prvi: pristajanje na još dublje dužničko ropstvo i kolonijalni status i ispunjenje zahteva najmoćnijih imperijalista.

Drugi: čvrsto držanje pod kontolom represivnog državnog aparata, pre svega vojske i policije, uz stalnu agresivnu medijsku kampanju, korišćenjem poznatih metoda ucene ali i upotrebom sile po potrebi.

Treći: nastavak potkupljivanja najširih slojeva i održanja socijalnog mira.

Četvrti: stalno potkupljivanje i unošenje razdora u tzv opoziciju i buntovne elemente.

 Četiri elementa za rušenje režima u Srbiji:

Prvi: intervencija stranog faktora u rušenju Vučićevog režima onog momenta kada se on pokaže kao nesposoban da sprovodi njihove zahteve.

Drugi: ujedinjenjem svih protivnika režima pod jedinstvenu platformu sa jasnim ciljem.

Treći: pravljenje pukotine u samom sistemu pre svega u njegovom represivnom i medijskom aparatu.

Četvrti: pogoršanje ekonomske situacije i mobilizacija  najširih slojeva duštva.

Svi ovi elementi su u direktnoj zavisnosti od spoljnih faktora kojima su unutrašnji politički faktori u Srbiji potčinjeni. I svi branitelji režima i svi koji su protiv sadašnje vlasti su u direktnoj zavisnosti od odnosa globalnog međuimperijalističkog sukoba. I tako će se i ponašati i jedni i drugi u svojoj namenjenoj i stvarnoj kompradorskoj ulozi.

Partija rada u ovim talasanjima ne vidi suštinske promene u položaju same radničke klase. Trenutni otpor režimu je u vođstvu i po svojim ciljevima reformistički i u najboljem slučaju  promene koje on nudi su kozmetičke prirode za samu radničku klasu. Vladavina multinacionalnog kapitala kroz kompradorske režime se ne dovodi u pitanje, već samo koja kompradorska linija će imati prevashodstvo u pljačkanju samog naroda. Priče o demokratiji služe samo kao sredstvo mobilizacije širih slojeva za sopstvenu borbu nad državnim aparatom. Eksploatatorski karakter institucija, karakter države, politike i ekonomije se nije i neće dovesti u pitanje.

PR, međutim, podržava pobunu protiv režima u onom zamahu koji slabi i sam eksploatatorski mafijški sistem,  unosi ponovo optimizam u same mase i uvlači ih sve masovnije u politički proces. U procesu pobune i nastupanja nalazi se osnova za političko sazrevanje radničke klase koja samo na svojim sopstvenim greškama i u masovnom pokretu može prepoznati sebe kao klasu i formirati se kao politička sila dajući time osnovu za novu revolucionarnu budućnost klasnih i internacionalnih borbi.

Stav Partije rada o nacionalnom pitanju

I

Nacionalno pitanje predstavlja jedno od glavnih pitanja za svaki revolucionarni pokret.


Sama priroda kapitalističke eksploatacije u periodu imperijalizma pokazuje da se u taboru
eksploatisanih nalaze čitavi narodi, čija je borba za nacionalno oslobođenje i
samoopredeljenje glavni saveznik u borbi između radničke klase i buržoazije.
Buržoazija nacije koja eksploatiše druge ujedno eksploatiše i sopstveni proleterijat. Stoga,
niti može proleterska revolucija biti uspješna bez nacionalnooslobodilačke borbe u
kolonijama, niti nacionalnooslobodilačka borba može biti uspješna bez pobjede proleterijata.
Zbog toga, svako trovanje radnika nacionalizmom predstavlja napad na političke i klasne
interese radničke klase čija politička borba vodi na sasvim drugoj bazi – bazi
internacionalizma. Glavni princip interernacionalizma jeste da ni jedna nacija ne može biti
slobodna dokle god tlači druge nacije. Ovo nije samo geslo, već zaključak koji proizilazi iz
samih ekonomskih i klasnih odnosa.
Svijet je i dalje podjeljen na dva tabora – tabor nekolicine najmoćnijih „civilizovanih naroda“
nasuprot kojih stoji mnoštvo potlačenih naroda. Danas je faza „mirnog“ zauzimanja kolonija
sa pozicija sila i pljačke završena. Na redu je faza ponovnog oružanog sukoba između samih
imperijalista u kojem će nacionalno pitanje igrati važnu ulogu.

II

Prodor kapitalističkih odnosa na Balkan doveo je i do formiranja nacija za zakašnjenjem u
odnosu na ostatak Evrope. Polufeudalna struktura Otomanskog i Austrougarskog carstva je
dočekala početak prvog imperijalističkog rata sa tek nekoliko formiranih nacija i nizom
nacija u povoju.

Period monarhije Jugoslavije obeležen je dominacijom velikosrpske buržoazije, borbom
hrvatske i slovenačke buržoazije protiv te dominacije i njihova saradnja i zajedničko gaženje
prava svih ostalih naroda. Prava makedonskog, crnogorskog, albanskog i bošnjačkog i drugih
naroda nisu bila priznavana.

Opšte siromaštvo najšire i najmnogobrojnije klase – seljaštva, nepismenost, nerazvijena
industrijska proizvodnja, brutalno gušenje svakog radničko otpora, stavljalao je u tim
okolnostima težak izazov za Komunističku Partiju Jugoslavije u pravilnom određenju spram
nacionalnog i klasnog pitanja i uopšte postojanja takve Jugoslavije.

Na bazi prava na samoopredeljenje, na bazi internacionalizma proleterijata i ostvarivanja
novog sistema federativne Jugoslavije, poraženi su fašistički okupatori, uništeni
nacionalistički kolaboranti, ukinuta monarhija i započeta je likvidacija kapitalizma. Narodi
Slovenije, Hrvatske, Makedonije, Crne Gore su došli do svojih nacionalnih ciljeva, Srbija do
stvaranja posebne republike, Bosna i Hecegovina do stvaranja jedinstvene republike i
mogućnosti za dalji razvoj bošnjačke nacionalne svijesti. Ostali malobrojni narodi do
nacionalne ravnopravnosti. Jedino je albansko pitanje ostalo otvoreno, zbog odlaganja
sprovođenja prava albanskom narodu na Kosovu na samoopredeljenje.

Partija rada smatra da se razmatranje nacionalnog pitanja treba posmatrati kroz
međuuslovljenost tri osnovna elementa, a to su:

1) Stanje u imperijalističkom svijetu i njegov uticaj na odnose u samoj Jugoslaviji i Balkanu
2) Odnosi klasnih snaga
3) Istorijski razvoj samih nacija, stepen nacionalne svijesti i prusutnost nacionalističke
ideologije.

Zbog toga nije dovoljno posmatrati prisutnost nacionalističke svijesti kao izraz istorijske
zaostalosti, proizvoda klasnih odnosa u Jugoslaviji, već i kao posljedicu uticaja imperijalizma
koji je bilo u opštejugoslovenskom nacionalizmu, bilo u nacionalizmu po republikama
pronašao svog pouzdanog savjeznika. Ono što je suštinsko i opredeljujuće u odnosu na
nancionalizam tokom postojanja Druge Jugoslavije je bio odnos snaga između socijalističkog
i imperijalističkog tabora.

Svrstavanjem Jugoslavije ubrzo nakon Drugog svjetkog rata uz tabor imperijalista,
odstupanjem od internacionalizma i prelazak Komunističke partije na pozicije
revizionizma, udareni su temelji budućem bujanju nacionalizma, restauraciji kapitalizma,
medjunacionalnim sukobima i raspadu same države.

Period revizionizma u Jugoslaviji kroz razvoj tržišnih odnosa, stvorio je uslove da se
partijska birokratije izdigne iznad radničke klase i postavi kao sila za sebe. Radničkoj klasi,
koja je napuštala svoju seljačku poziciju, postajući industrijskim radništvom, nametnutnuta je
malograđanska a potom i nacionalistička svijest. Ovo je bio rezultat sve zaoštrenije
ekonomske krize u Jugoslaviji koja je poprimala na kraju sistemski karakter. Partijska
birokratija po jugoslovenskim republikama, nesposobna da rješava ekonomsku i političku
krizu, izlaz je pokušala naći u otvorenom nacionalizmu i počela je međusobnu borbu za moć
na prostoru Jugoslavije.

Eksplozija republičkog nacionalizma je u tom trenutku zahvatila manje ili više sve
jugoslovenske narode.

U toj borbi najveću silu su posjedovale snage velikosrpskog nacionalizma, a potom i
velikohrvatskog.

Partija rada je zauzela krajnje principijelnu poziciju u pristupu nacionalnom pitanju. Iako je
njena klasna i internacionalistička pozicija bila suprotna u odnosu na jugoslovenske
revizioniste, ona se u tom istorijskom trenutku zalagala za očuvanje takve Jugoslavije,
priznavanje njenih republika kao samostalnih država u avnojevskim granicama, kako bi se
izbjegao rat i međunacionalni sukobi.

Tokom trajanja rata Partija rada se zalagala za uspostavljanje mira, priznajuci prava
slovenačkog naroda na samostalnost, hrvatskog na samoodbranu, a posebno prava naroda BiH
da odbrani jedinstvenu državu od nasrtaja velikosrpskih i velikohrvatskih snaga s ciljem
njenog komadanja i da bošnjački narod krene u stasavanje moderne nacije. PR se
angažovala u odbrani crnogorske nacije i njene samobitnosti, kao i prava albanskog naroda na
Kosovu da se izbori za samostalnost i pravo na samoopredeljenje. Podržala je makedonski
narod da se odupre negiranju postojanja posebnosti makedonske nacije. Takođe su podržana
prava pojedinih regija na pravo da izražavaju svoju posebnost poput Vojvodine, Sandžaka,
Istre i Dalamacije, Slavonije i ostalih.

Međunacionalni sukobi su zaustavljeni intervencijom imperijalista i dolaskom njihovih trupa
na prostor bivše Jugoslavije.

Ratovi koji su sa prekidima trajali skoro cijelu deceniju su ubrzali raspad države, izazvali
strahovita razaranja, velike žrtve i masovne zločine, doveli do egzodusa na stotine hiljada
njenih stanovnika širom svijeta, i opšte siromašenje najširih slojeva stanovništva. Oni su
ostavili duboke tragove u svijesti naroda bivše Jugoslavije i za duži period opteretili
međunacionalne odnose.

III

Od raspada Jugoslavije i ratova su prošle tri decenije. Polazeći od osnovnog stava, da je kriza
u globalnom kapitalističkom sistemu temeljna i da njeno razrešenje nije moguće na bazi
kapitalističkih odnosa, Partija rada zauzima stav povodom uloge nacionalističkih
kompradorskih buržoazija na Balkanu.

Osnovno je da su kompradorske buržoazije država nastale od bivše Jugoslavije nesposobne
da same započnu i vode rat. One se nalaze u potpuno podređenom položaju i bilo kakvo
naoružavanje, militarizacija i ekspanzija ne može biti akt nezavistan od sveobuhvatnog
slijeda događaja u okviru međuimperijalističkog rata.

Drugo, samim tim što su sve te države u kolonijalnom položaju, položaju karika u
imperijalističkom lancu – ni sam rat ne može biti ograničen na jednu od njih. Veliki stepen
međusobne povezanosti, etnička isprepletanost i nezaokruženo nacionalno pitanje predstavlja
niz međusobno povezanih kontradikcija.

Politička kriza i nestabilnost u bilo kojoj toj državi, ne bi mogla ostati uokvirena u uskim
nacionalnim granicama. Naprotiv, baš zbog zajedničkog ekonomskog, kulturnog, i povezanog
političkog života – bilo kakva sistemska politička kriza bi se prenela na šire područje. A
upravo danas imamo sazrijevanje te krize u skoro svim tim državama.

Nije dovoljno da mase ne žele po starom, potrebno je i da vladajuće klase ne mogu nastaviti
da vladaju po starom. Upravo u tom trouglu imperijalističkog rata, pregrupisavanja klasnih
snaga i suštinski nacionalnog porobljivanja na Balkanu sazrijevaju uslovi za stasavanje
radničke klase kao nosioca dalje nacionalne i klasne emancipacije.

Militantni nacionalizam slomljen je i stavljen pod kontrolu imperijalista. Međutim,
nacionalizam je na ideološkom i propagandnom nivou i dalje moćan instrument
kompradorske buržoazije u svrsi očuvanja sopstvene vlasti, odnosno interesa stranog kapitala.

Položaj ove buržoazije danas u potpunosti zavisi od krupnog inostranog kapitala. To ne znači
prestanak međusobne borbe između i samih kompradora. Njihov kompradorski položaj ne
negira njihovu buržoarsku suštinu, a sa njom ne negira ni borbu za nova tržišta i uticaj. Zato
dominacija imperijalizma ne može da trajno i fundamentalno riješi nacionalno pitanje, jer
njegova “oslobodilačka” uloga nije da rješava nacionalno pitanje, već da ga podređuje
sopstvenim interesima i po potrebi produbljuje.

Pitanje jezika, religije, interpretacije nacionalne istorije, nametanje kulturnog hegemonizma i
tihe asimilacije radi stvaranja jedinstvenog etničkog prostora, i dalje su pitanja od
„fundamentalne važnosti“ za kompradorsku buržoaziju u pozadini obračuna između ruskog i
tzv. zapadnog imperijalizma na ovim prostorima. Sva ova pitanja su ujedno i koordinisana i
produbljivana od strane imperijalista u zavisnosti od njihovog globalnog odnosa snaga. Ta
skrivena ili otvorena politika imperijalsita najizraženije manifestuje po pitanju funkcionisanja
jedinstvene BiH, medjunacionalnih i religijskih odnosa u Crnoj Gori, odnosima Kosova i
Srbije, položaja Makedonije, pitanja autonomije regija i drugog.

Iz iznesene materijalne baze, iz ideološke forme sadašnjeg nacionalizma i iz istorijske
prakse, Partija rada smatra da u neposrednoj budućnosti na prostoru bivše Jugoslavije
primarna kontradikcija neće biti međunacionalna, već na liniji međuimperijalističkog sukoba
i nametanje novih formi fašističke ideologije, a sekundarna – na liniji borbe između radničke
klase i nacionalne buržoazije unutar samih republika.

Uništenje dva glavna uporišta kapitalizma – multinacionalnog kapitala i domaće buržoazije
predstavljaju nužni uslov za finalizaciju nacionalnog pitanja.

Odsecanjem Balkana od lanca monopola multinacionalnog kapitala likvidira se i glavni
oslonac domaće buržoazije koja bez njih ne može da postoji kao nezavistan akter u klasnoj
areni.

Primeri istorijske prakse baš na Balkanu potvrđuju da savezništvo klasnog i
nacionalnooslobodilačkog imaju kapacitet da slome fašizam, nacionalističku buržoaziju i sve
druge neprijatelje radničke klase.

IV

Padanjem i same nacionalne buržoazije na kompradorski položaj, obelježen i njihovom
međusobnom konkurencijom kao i ponovo narastajućim radništvom pod impulsom prodora
multinacionalnog kapitala, sama forma nacionalizma se takođe izmijenila prema novim
okolnostima. Stoga i ona sama reflektuje poziciju buržoazije na međunarodnom i
unutarklasnom položaju.

Već smo naveli da prema multinacionalnom kapitalu nacionalna buržoazija zauzima
kompradorski položaj. Shodno tome i svojevrsna forma “kolaboracionog nacionalizma” je
glavni ideološki pravac, pravdajući taj kolonijalni položaj kao egzistencijalno pitanje za
nacionalni opstanak – što u slučaju buržoazije i jeste tačno. Bez inostranih kredita, sirovina,
čak i radne snage ona ne bi mogla da funkcioniše i opstaje na vlasti.


Sa druge strane se neguje i “stari nacionalizam” da bi se pod zaštitom imperijalista i u
novim istorijskim uslovima, mogli ostvariti lokalimperijalistički ciljevi i megalomanski
nacionalistički planovi. U tu svrhu se agresivni istorijski revizionizam koristi kao ideološko
oružje u cilju diskreditovanja revolucionarnog pokreta i nacionalne samobitnosti drugih
naroda, oslanjanjem na osnove četničkog, ustaškog i drugih kolaboracionističkih pokreta.

Za Partiju rada je posebno bitno i postojanje formi izraženih u vidu socijal-šovinizma.
Izvrtanjem istorijske istine, lišavanjem narodnooslobodilačke borbe svoje revolucionarne
suštine, partizanski i radnički pokret koristi se kao oružje u ideološkom napadu na nacionalnu
samobitnost u cilju produbljivanja kolonijalne zavisnosti i služenju samim režimima ili
imperijalističkim savezima. Stoga se antifašistička borba predstavlja kao poduhvat jednog
naroda kao deo „istorijske nacionalne borbe“ a sa druge starne borba za liberalne vrijednosti
građanske države. Na bazi tih argumenata, kompradorske buržoazije cepaju radničku klasu i
mobilišu je u ime „odbrane otadžbine“, a to jest u ime odbrane multinacionalnog kapitala na
Balkanu i svrstavaju se uz jedan ili drugi imperijalistički tabor.

Stav Partije rada jeste da ove forme, odnosno ideoloških pravca predstavljaju deo jednog te
istog imperijalističkog sistema i reflektuju današnje stanje balkanskih nacija u tom sistemu.
Ideološka borba protiv ovih pravaca na bazi proleterskog internacionalizma dužnost je
komunista. Nacionalizam, šovinizam i fašizam predstavljaju ideološka oružja imperijalističke
buržoazije koja na Balkanu ne sme sebi dozvoliti ponovno formiranje revolucionarnog
pokreta.

Stav Partije rada je da istovremeno i revolucionarni pokret danas u svijetu izlazi iz idejne
konfuzije i strateške defanzive i da se počinje ocrtavati nova revolucionarna linija. Potrebe za
novim formama ideološke interpretacije kako nacionalnog tako i revolucionarnog potrvrđuju
da se i na Balkanu ujedno počinje javljati i nova svijest koja izvire iz same radničke klase, a
koja je uslovljena njenim novim pregrupisavanjem. Ta svijest ne može biti ništa drugo do
internacionalna-revolucionarna svijest u formiranju. Ona već prepoznaje u imperijalistima
svoje egzistencijalne neprijatelje, njihove ratove kao pljačkaške, a nacionalističko-mafijaške
vlasti kao njihove lakeje. Takođe, postepeno ona sve evidentnije odbacuje i nacionalističku
svijest, prepoznavajući je prije svega kao instrument za opstanak na vlasti . Ovi procesi se ne
mogu zaustaviti, niti kontrolisati i oni su rezultat političkog sazrevanja proleterijata na
Balkanu.

V

Partija rada sintetiše svoje stavove po nacionalnom pitanju:

1) Istorijski proces formiranja nacionalnih država je završen. Današnje nacionalne
buržoazije svoj koren nalaze u partijskim birokratijama bivše Jugolsavije.
2) Nacionalna buržoazija posjeduje ograničenu moć i suverenost usled svoje
kompradorske pozicije u sistemu imperijalizma. Politički, ekonomski i vojno
nacionalna buržoazija je u potpunosti zavisna od imperijalizma i multinacionalnog
kapitala.
3) Nacionalizam je bio i ostao ideologija i sredstvo nacionalne buržoazije. U trenutnom
sistemu njegova uloga služi i očuvanju imperijalističkog sistema na Balkanu u epohi
krize kapitalizma i rata.
4) Nacionalno pitanje je nemoguće rešiti bez uzimanja u obzir međuimperijalisitčkog
rata, temeljne krize kapitalističkog sistema i sveobuhvatnog uticaja tih procesa na
Balkan.
5) Antiimperijalistička borba stoga mora za cilj imati fundamentalnu promenu
društvenog sistema na Balkanu, bez kojeg ni nacionalno ni klasno pitanje ne mogu
biti riješeni.Pregrupisavanje klasnih snaga ponovo ističe proleterijat kao klasnu snagu
sposobnu da reši nacionalno pitanje zajedno sa klasnim. Na svakom nivou ta borba
mora biti bazirana na internacionalizmu i suprotstavljena nacionalizmu kao psu
čuvaru interesa vladajuće klase.
6) Nacionalnooslobodilačka, klasna i antiimperijalistička borba balkanskih naroda će
biti uspješna ako poprimi i oblik svojevrsne kulturne revolucije u borbi protiv još
uvek prisutne nacionalističke svijesti, patrijarhalne svesti, religiozne zaostalosti,
neoliberalnog fašizma, primitivizma i etičkog sunovrata. Osnov i ujedno proizvod te
borbe mora biti baziran na ideji o novom, samosvjesnom i oslobođenom čovjeku.
7) Balkanska revolucija i narodnooslobodilački pokreti se ne sprovode izolovano i u
mnogome će zavisiti i od globalne i pobjedonosne borbe internacionalnog
proleterijata i pokreta za nacionalno oslobođenje.

Jedino Revolucijom!
Balkanskim pokretom otpora!
Smrt imperijalizmu i nacionalizmu!

Stav PR povodom rata na Bliskom istoku

Međuimperijalistički rat traje i zahvata nova područja. Evidentno je da sve nagomilane unutrašnje protivrječnosti eksplodiraju paralelno, zavisno baš sa tim ratom, a koji ih još više akcentuje i produbljuje. Štaviše, upravo su ovi procesi neraskidivo vezani jedni za druge i deo su opšte kapitalističke krize koja je temeljna i iz koje nema više povlačenja nazad.

Palestinska nacionalnooslobodilačka borba primjer je jedne borbe koja je istorijski progresivna i opravdana, a traje paralelno sa međuimperijalističkim nadmetanjem na Bliskom Istoku. U ovom trenutku te protivrječnosti idu na ruku palestinskom pokretu. U tom smislu Partija rada podržava jedinstveni palestinski otpor i taj otpor ne može biti slomljen bez obzira na obim ubistava, genocidne politike i razaranja na koje je izraelski reakcionarni režim spreman. Omča oko vrata izraelskog režima, a koje se zove palestinsko nacionalno pitanje sve se čvršće steže i nije pitanje da li će ono pobediti, već kada.

Izrael je već decenijama udarna pesnica zapadnog imperijalizma predvođenim SAD na Bliskom Istoku, a poslednjih godinu dana je pokazalo da on i nije sposoban samostalno da ratuje i djeluje, bez podrške svojih zapadnih saveznika. Upravo zato palestinska borba ima veliki značaj na razaranju trenutno najmoćnijeg imperijalističkog saveza na svijetu, a čije je uništenje od glavnog interesa za proleterske mase svijeta.

Promena odnosa snaga u svijetu i samom bliskoistočnom region dokazuju takođe da tzv. unipolaran svijet nije moguć, a protivrječnosti  koje će se jasnije pokazati u budućnosti će potvrditi i da zamišljeni multipolarni svijet je isto tako nemoguć. Iza ovih fraza kriju se koncepti tzv. ultra-imperijalizma sa jedne strane, i mogućnost „mirnog“ koegzistiranja sa druge strane. Istorijska praksa je već dva puta takve koncepte slamala i širila stepen ljudskog oslobođenja.

Nastavak ove globalne  međuimperijalističke borbe , a koja je u svojoj suštini borba za nova tržišta, uticaj i teritorije može i preneće se prije ili kasnije na ostatak regiona. Ovo će znatno otežati nacionalnooslobodilačke, kao i klasne borbe, međutim, međusobno imperijalističko iscrpljivanje isto tako daje prostor za organizovani revolucionarni komunistički pokret čija je masovna pojava istorijska nužnost.

Širenje sadašnjeg konflikta na Bliskom Istoku, bi značilo i prelivanje na Balkan – manje ili više direktno, što bi ponovo dovelo balkanske mase na poprište ratnih sukoba.

Partija rada je već ranije iznijela svoj stav da Balkan, prije ili kasnije, ne može ostati izvan tih medjuimperijalističkih sukoba, bilo da je to sukob u Ukrajini, Bliskom Istoku ili neko novo žarište. I Partija rada je takođe iznijela svoj stav da balkanski režimi više nemaju mogućnosti, niti im se to dozvoljava da ratuju  medjusobno, već mogu biti samo dio tog opšteg medjuimperijalističkog sukoba. Odnosno, da balkanske mase mogu samo da budu topovsko meso u tom sukobu ili da u protivnom  stvaraju sopstvenu silu zajedničkog otpora.

Balkanskim pokretom otpora!

Balkanski narodi u svjetskom ratu

Dilema da li svijetu predstoji Treći svjetski rat ili je svijet već u njemu i nema nikakav suštinski značaj. Rat
je svakako tu i samo je pitanje njegove veće ili manje ekspanzije.

Dilema oko rata za revolucionarni pokret je uvijek imala smisao u kontekstu da li je taj rat pravedan i
oslobodilački ili nepravedan, reakcionaran i porobljivački. Prema njemu se pokret odnosi u skladu sa svojim revolucionarnim principima. To je uslovljeno osnovnim ciljem svakog revolucionarnog pokreta da on uvijek i neprekidno vodi samo klasni rat u interesu proleterske revolucije, a da su sukobi, manji ili veći,
regionalni ili opšti, trenutni ili višegodišnji koje vode imperijalisti za svoje ciljeve, samo prepreka u borbi najširih masa za ostvarenje svojih klasnih ciljeva – svrgavanja vladajuće klase i ostvarenja novih
društvenih odnosa.

Kakav je položaj balkanskih naroda u Trećem svjetskom ratu ?

Balkanske mase, ukoliko mislimo na prostor bivše Jugoslavije prošle su krajnje reakcioanarne ratove sa masovnim zločinima, prije svega nad civilnim stanovništvom i njegovim egzodusom po cijelom
svijetu. Pod silom zapadnog imperijalizma i njegove okupacije balkanskog prostora ušlo se u relativno mirni period. Kolaboracionistički režimi na prostoru bivše Jugoslavije više ne mogu voditi ratove poput devedesetih godina jer za to nemaju snage niti bi im dozvolile okupacione snage. Ali to ne znači da se neće ratovati i da balkanski narodi neće ostavljati svoje živote kao topovsko meso u sadašnjem međuimperijalstičkom ratu koji traje i poprima tendeciju da zahvati mnogo šire prostore.

To znaju i kolaboricionstički režimi koji ne mogu izbjeći taj talas i svojom sve većom militarizacijom uključuju se u opštu ratnu globalnu mašineriju. Zato se donosi niz mjera: zajedničke vojne vežbe sa svojim okupatorskim mentorima, jačanje vojne industrije i otvaranje novih vojnih pogona, ubrzane proizvodnje oružja i municije i njihova prodaja zaraćenim stranama, nabavka novih oružja, uvođenje vojnih rokova, i, nadasve – pokušaji militarizacije atmosfere u samom društvu od medija do obrazovnih institucija.

Da li balkanski narodi mogu izbjeći još veće uvlačenje u opšti ratni sukob?

Balkanski kolaboracionisti su samo jedna slaba karika koja slijedi opšti globalni tok pljačke i uništenja
svjetskih potlačenih masa, sprovodeći na „domaćem terenu“ opšti genocid i neće ni razmisljati da
spašavaju svoj narod da ne bude topovsko meso u tom globalnom ratu, već će igrati na „sitno“, gledajući da se dodvore jačem gospodaru i sačuvaju svoju vlast i posebno svoj kapital.

Partija rada smatra da balkanski narodi ne mogu izbjeći opšte tokove svjetskih procesa, niti mogu izbjeći
da budu uvučeni u svjetski vrtlog rata, ali mi smatramo da istorija uvijek ostavlja mogućnost koja se ogleda u onome što se definiše kao budućnost i da balkanski narodi treba da već sada krenu ka tom budućem. Istina za sada uskom stazom, a to je stvaranje sopstvene sile svih balkanskih naroda koja će povesti borbu protiv kolaboracionističkih režima i protjerati okupatore sa ovih prostora .U protivnom slijedi besmisleno žrtvovanje kao topovsko meso, za nazovimo ih imperijalistima – američkim, njemačkim, francuskim, ruskim, kinsekim, turskim, ili čak onima kojima nije potrebna ta odrednica nacionalnog već se osjećaju kao multinacionalni moćnici svijeta koji misle da svojim bogatstvom mogu da upravljaju svjetskim procesima.

Svjedoci smo da na balkanskim prostorima, kao ni u cijeloj Evropi, nema spremnosti da se gine za
nacionalne ili bilo koje vrijednosti. I svi bi uglavnom da žive u nekom mirnom i socijalno uravnoteženom svijetu. Isto tako nema ni organizovanog otpora da se ne ide u rat, jer kod ratnih gospodara je sva sila –
oružana, policijska, medijska, propagandna i zakonodavna. Iako je balkanski prostor izgubio
nekadašnju demografsku silu, jer je nestao seljački element kao glavni oslonac nacionalnooslobodilačke
borbe, uslovi za vođenje borbe postoje . Prije svega u još snažnom nacionalnom osjećanju da ako mora da se gine nek se gine za „srpstvo“, „hrvatstvo“ „albanstvo“, „makedonstvo“, „bošnjaštvo“, „crnogorstvo“ itd., a ne za interese svjetskih imeprijalista u njihovom ratu, a to im se ne ostavlja kao alternativa. Mogu samo da se izbore da na svojim uniformama ostave svoju nacionalnu zastavu da ih lakše mrtve prepoznaju i brže selektuju. Kao drugo, i mnogo bitnije, da je svijest masa danas na mnogo većem stupnju i da su stasale generacije novih radničkih, proleterskih slojeva koji svijet i odnose u njemu sagledavaju mnogo realnije i racionalnije. Svijest da oni mogu preuzeti i upravljati cijelom proizvodnjom i da su svi ti „nad“ suvišni sve više prodire i u radničku klasu balkanskih prostora.

Otpor ratu balkanskih masa može sprovesti samo organizovana idejna sila koja ima podršku i uporište u
širokim narodnim masama. Preduslov svakog otpora ratu i oslobodjenju je ovladati masama i dobiti njihovu podršku za zajednički interes. Zato na opštu militarizaciju treba odgovoriti otporom
protiv militarizma i rata.

Neću vašu slugansku pušku!

Zato i istorijski odgovoriti svojim organizovanim klasnim, nacionalnooslobodilačkim i antiimperijalističkim otporom.


Balkanskim pokretom otpora!

Ničija zemlja

Dolazak nemačkog kancelara Šolca u Srbiju samo je potvrdio stav Partije rada da je Srbiji i Balkanu namenjena uloga kolonijalnog predvorja Evropske unije iz kojeg će najmoćnije države Evrope i sveta moći da čerupaju ljudske, prirodne i druge resurse prema svom nahođenju, a samim narodima Balkana ostaviti bedu, siromaštvo i jad.

Blatantno negiranje režima Aleksandra Vučića većinske želje u narodu da se ne dovode multinacionalne rudne korporacije takođe potvrđuje da Srbija, kao i ostale države tzv. Zapadnog Balkana, ne raspolažu nikakvom suverenošću, te  da se iza praznih nacionalnih zastava, simbola i himni krije obična kolonijalna realnost u kojoj je svaki resurs zemlje stavljen na tacnu.

Francuske nuklearne elektrane, kineski rudnici bakra i ostalih metala, Nemcima litijum, Rusima naftu i gas, a Amerikancima i NATO-u baze i oružje – to je realnost Balkana. Kompradorske elite se neće zaustaviti sve dok poslednji delić zemlje ne bude u stranim rukama.

Međutim, pogrešno bi bilo misliti da će se na ovome stati. Evropa koja se već intenzivno fašizuje neće na nove frontove poslati sinove glavnih i najsnažnijih država EU – rizikujući time socijalne nemire, sve dok zemlje Balkana, Baltika i Istočne Evrope mogu popuniti njihovo mesto.

Kao što se sada Ukrajina nalazi između čekića i nakovnja američkog i ruskog imperijalizma, tako će i sve do jedne balkanske države biti grupisane i bačene u borbu krupnih finansijskih oligarhija.

Dojučerašnja neprijateljstva u Bosni, Srbiji i Kosovu zamenjuju novi odnosi, nove političke i vojne forme pod palicom trenutno najmoćnijeg saveza koji će istovremeno potpirivati nacionalne tenzije i mržnju kako bi hranio šovinizam i dalje delio naše narode.

Stoga nacionalizam u ovom momentu igra ulogu ostarelog psa na lancu imperijalističkih saveza i bez obzira što ta ideologija u ovom momentu i sama postaje farsa, ona će pre ili kasnije morati biti zamenjena  još gorim i reakcionarnijim ideologijama koje se ponovo uzdižu Evropom.

I baš tu se nalazi seme propasti ne samo gangsterskih balkanskih režima, nego i celokupnog sistema koji održava i dalje razvija takvo stanje.

Daljim pritiskanjem spolja, svi kompradori će morati da skinu svoju „patriotsku“ masku i agresivnije nastupiti u interesu krupnog kapitala i njihovih vojnih saveza. Ostali, nacionalna buržoazija i slabiji eksploatatorski slojevi, moraće da se nađu ili na strani otvorenog pljačkanja sopstvenog naroda ili  propasti i time intenzivnije grupisati društvene klasne snage.

Jedina klasa i jedina potencijalna politička sila koja neće i ne može imati više šta da izgubi jeste i biće radnička klasa koja će u vrtlogu velikih događaja morati da spozna sopstvenu snagu. Jedino oružje radničke klase protiv militarizovane, fašisoidne i imperijalističke buržoazije koja više ne bira sredstva u ostvarenju svojih ciljeva, jeste moćna i monolitna organizacija koja neće zavisiti od želja i mehanizama vladajuće klase. Takva organizacija neće biti posledica želje nekolicine avangardnih individua ili želja bilo kojih struktura. Ona mora biti organski proizvod klasne borbe kojom će čitav Balkan biti obuhvaćen.

Takve organizacije na prostorima Jugoslavije, Albanije i ostatka Balkana su već jednom povele radničku klasu, seljaštvo i svu slobodoumnu inteligenciju u pobedu nad nemačkim i italijanskim fašizmom, kao i nad plejadom domaćih izdajnika i eksploatatora. U toj borbi, jugoslovenski i ostali proleteri su se konstituisali u moćnu vojnu, političku i ekonomsku silu.

Radnička klasa balkanskih država danas može i mora ponoviti takav razvoj i od miliona inertnih i nezainteresovanih individua stvoriti moćno telo koje će biti sposobno da razori sve elemente šovinističkog, kolonijalnog i zaostalog društva kakav je Balkan danas.

Ničija zemlja je sinonim za sve balkanske zemlje na kojima mogu da gospodare i rade šta hoće oni koji poseduju silu: vojnu, ekonomsku, političku uz saradnju domaćih izdajnika. Kako je to uvek radio svaki okupator kroz istoriju. Sve dok ne izgori u ognju koji je sam uvek posejao. I zato je potrebno prema novim okolnostima isticati nove parole nezadovoljnih masa:

Kopati se neće!

Jedino Revolucijom!

Balkanskim Pokretom Otpora!

Smrt imperijalizmu!

Sa nama, Vlado Dapčević

    Ovo djelo je autobiografsko kazivanje. Cilj mu je da opiše poslednjih jedanaest godina života Vlada Dapčevića, u periodu  od 1990. do 2001. godine. Korišćena je dokumentarna građa nastala od mnogobrojnih intervjua koje je Vlado dao novinskim  izdanjima i televiziji, kao i njegov konkretni politički rad, (posebno na osnivanju Partije rada kao i njegovom djelovanju u okviru  organizacije) koji je mnogo manje poznat javnosti. I ,na kraju, moja sjećanja na zajedničko druženje i rad sa njim, mada  tu postoji opasnost od subjektivističkog pristupa i može doprinijeti da sud bude pristrasan.

Preuzmi PDF

Balkanski rat i mir

Ratni bubnjevi opet se čuju po brdovitom Balkanu, ili se bar tako čini. Velike vojne nabavke, nacionalna pitanja kao konstantni „opijum za mase“, sve veće državne represije i opšte siromašenje glavna su obeležja praktično svih balkanskih država.

Međutim, kada se strgne propagandna zavesa vladajuće klase videće se zajedničke vojne vežbe, objedinjavanje tržišta robe, kapitala i radne snage i snažnog usisavanja Balkana u manje ili više integrisanu celinu pod vojnom, političkom i ekonomskom dominacijom tzv. Zapada.

U tom procesu, govoriti o zemljama Balkana kao o samostalnim činiocima značilo bi negirati realnost i njihov pravi istorijski položaj, odnosno romantizovati ih i uzdizati na nivo kome one ne pripadaju. Balkan, baš kao i Evropa, nije izuzet od globalnog pregrupisavanja snaga i upravo je
njegova sudbina određena sopstvenom ekonomskom pozicijom i tih samih globalnih odnosa snaga.

Sukob u Ukrajini i njegovo neminovno širenje nužno dovode prvenstveno američki, nemački i francuski imperijalizam u proces pretvaranja Balkanskog prostranstva u sigurnu zaleđinu iz koje će se nesmetano moći vršiti eksploatacija resursa i radne snage, ali i negirati ruskom imperijalizmu osvajanje novih političkih i vojnih pozicija.

Stoga je i jasno da zveckanje oružjem od strane ovog ili onog balkanskog režima služi isključivo opravdavanju povećanja vojnog prisustva NATO-a, kao i političkog prisustva SAD i EU, ali i sklapanju lukrativnih (po kapitaliste) vojnih aranžmana pokrivenih novim kreditima i dugovima.
Ovakva politika koja proizilazi iz skoro kolonijalne pozicije balkanskih država samo produbljuje već duboku zavisnost i zaduženost u kojoj se ove zemlje nalaze. Jasno je da će se ti dugovi „naplatiti“ kroz još veću eksploataciju radničke klase, povećanjem različitih poreza i nameta i opšte rasprodaje resursa i da će jedini koji će u tom poslu profitirati biti krupne multinacionalne kompanije i lokalni kompradorski režimi.

Prema tome, pitanje nije kada će rata biti, jer on već traje i vidi se kako kroz učešće samih balkanskih država u lancima proizvodnje imperijalističkog saveza, kao i u lancu dužničkog ropstva i eksploatacije koji je nametnut sopstvenim populacijama, a taj unutrašnji rat traje bez prestanka. On se ogleda u nominalnom rastu, a realnom opadanju plata, povećanjem stepena siromaštva, depolulaciji, opštoj dekadenciji i daljem etičkom sunovratu društava koje je već bilo na niskom novou u prethodnim decenijama, potpuna sprega politike i mafije, odnosno mafijaški oblik vladanja pokriven samo formalnim ostacima tzv. parlementarne demokratije, i najvažnije, spremnost balkanskih režima da svoj kompradorski položaj u službi imperijalistima podigne na još viši stepen, gušeći u narodu i taj preostali osjećaj nezavisnosti i otpora svakom osvajaču.

Ovaj lanac militarizacije i eksploatacije usisaće podjednako sve narode na Balkanu i time stvoriti preduslove za rađanje sopstvene istorijske negacije u vidu revolucionarne istorijske sile koje će biti sposobne da likvidacijom kapitalističkog sistema i privatne svojine, nužno unište i materijalnu osnovu za svaki budući osvajački rat na Balkanu, i širiti osnovu za besklasno komunističko društvo. U protivnom, balkanske narode neizbežno čeka da budu „topovsko meso“ i potrošni materijal u globalnom procesu opšte militarizacije i rata u kojem im neće biti ni ostavljeno da ratuju protiv „mrskih suseda“, već isključivo kao pomoćna sila u opštem međuimperijalističkom ratu.

Bakanskim pokretom otpora!

Povodom 25 godina od NATO bombradovanja – Rezolucija Partije Rada iz 1997. godine

Trupe NATO pakta, zajedno sa svojim političkim štabovima nalaze se na teritoriji Jugoslavije, rasporedjene u BiH, Hrvatskoj i Makedoniji.

NATO pakt su stvorili američki imperijalisti u saradnji sa imperijalistima Zapadne Evrope 1947. godine. Zabrinuti zbog velikih pobeda Sovjetskog Saveza, stvaranja socijalističkog tabora, pobeda Crvene armije u Kini i sve moćnijeg antikolonijalnog i antiimperijalističkog pokreta u zemljama Trećeg sveta, stvorili su NATO pakt kao agresivni vojni blok protiv Sovjetskog Saveza, Kine i oslobodilačkih pokreta u kolonijama. Od samog početka svog stvaranja on se formirao kao udarna vojna pesnica koja je trebalo da vojnički pobedi Sovjetski Saveza i druge socijalističke zemlje i da u njima restaurira kapitalizam. Poznate su direktne intervencije NATO­-a u Vijetnamu, Latinskoj Americi i Africi.

Krajem osamdesetih godina raspao se Sovjetski Savez i raspušten je Varšavski pakt, a zemlje u sastavu Sovjetskog Saveza, kao i zemlje Istočne Evrope likvidirale su socijalizam i pošle putem restauracije kapitalizma.

Kada je nestao glavni protivnik NATO pakta – Varšavski pakt, izgledalo je da bi bilo normalno da se raspusti i NATO pakt. Umesto toga, NATO pakt je još više pojačan, preoružan novim, najsavršenijim vrstama oružja i povećani su vojni budžeti članica NATO pakta. Upotrebljavajući ekonomski, diplomatski, politički i vojni pritisak čini sve da se proširi, ne samo na sve zemlje Istočne Evrope, nego i na sve države bivšeg Sovjetskog Saveza i tako dopre do granica Rusije. Cilj im je da na taj način Rusiju potpuno izoluju, stave je na kolena i od nje i zemalja bivšeg Sovjetskog Saveza stvore neku vrstu polukolonija, da nesmetano koriste njihova ogromna prirodna bogatstva, da steknu obilje jeftine radne snage i prostrano tržište. Očigledno je da je NATO pakt ostao i dalje agresivna vojna sila imperijalizma i da čini sve kako bi, ne samo ekonomskim i finansijskim sredstvima, već i vojnom silom NATO­-a osigurao vladavinu imperijalizma u čitavom svetu.

NATO pakt je reakcionarna vojna sila američkog imperijalizma, najopasniji neprijatelj socijalizma i naroda zemalja Trećeg sveta.

Zašto su došle trupe NATO pakta u Jugoslaviju?

SAD i NATO pakt su posle propasti Sovjetskog Saveza ostale jedina supersila, jedina globalna sila u svetu. Jedan od strateških ciljeva SAD i NATO pakta je da ne dozvole da dogadjaji u svetu izmaknu njihovoj kontroli i da počnu da se razvijaju mimo njihovog uticaja ili protiv njih. Oni su nekoliko godina mirno posmatrali rat u Sloveniji, Hrvatskoj, a pogotovo u BiH i nisu smatrali za potrebu da intervenišu. Medjutim, oni su zaključili da bi nastavak rata u BiH neminovno vodio njegovom proširenju na Kosovo, Makedoniju i čitav Balkan i da bi u njega ušle Turska i Grčka,dve važne clanice NATO-­a jedna protiv druge. NATO pakt je tada rešio da pošalje trupe i da zaustavi rat u BiH. Prisilili su Miloševića i Tudjmana da potpisu Dejtonski sporazum.

Jedan drugi elemenat je ozbiljno uticao da požure sa primenom Dejtonskog sporazuma, kao i namera da reše pitanje Kosova i omoguće duži i stabilniji mir na Balkanu. Žurba SAD i NATO je izazvana mogućnošću da uskoro “eksplodira” Turska, a sa njom čitav Bliski Istok, pa da se, eventualno, nadju u ratu sa čitavim muslimanskim svetom koji sada broji oko milijardu i sto miliona ljudi.

Kakav je stav Partije rada u vezi sa prisustvom NATO­a na teritoriji Jugoslavije?

Partija rada smatra da ovo treba razmatrati bez emocija i oceniti da li u sadasnjoj situaciji prisustvo NATO­a koristi ili šteti narodima Jugoslavije. Tim pre što je bilo slučajeva u istoriji kada su se interesi imperijalista, ukoliko se radilo o zajedničkom neprijatelju, mogli podudarati sa interesima naroda. To se desilo u drugom svetskom ratu kada je Sovjetski Savez zaključio pakt sa dve najveće imperijalističke sile tog vremena – SAD i Engleskom radi borbe protiv zajedničkog neprijatelja ­Hitlerove Nemačke.

U Jugoslaviji je, na žalost, nacionalizam zahvatio široke mase. Velikosrpski i velikohrvatski šovinisti su, u stvari, svojom politikom rata i ugrožavanjem globalnih interesa SAD i NATO-­a prizvali dolazak NATO u Jugoslaviju. Činjenica je da se u Jugoslaviji, baš zbog te široko rasprostranjene nacionalističke svesti, nisu mogle organizovati snage koje bi se suprotstavile pogubnoj, šovinistickoj politici Miloševica i Tudjmana. Činjenica je da nisu stigle trupe NATO-­a i silom svog oružja zaustavile rat, verovatno bi u toku ove dve godine bilo još stotine hiljada mrtvih, novih razaranja i novih zločina.

Sam čin zaustavljanja rata bio je pozitivan. Nastojanje da se primeni Dejtonski sporazum, osigura jedinstvena BiH, vrate sve izbeglice u svoje domove i da se kazne ratni zločinci, PR smatra interesom naroda Jugoslavije. Primena Dejtonskog sporazuma i rešavanje pitanja Kosova zadaće odsudni udarac velikosrpskoj osvajačkoj ratnoj politici, a i nacionalizmu u Jugoslaviji, koji je bio glavna podloga te politike. Zato PR u ovoj i ovakvoj situaciji za sada nije protiv prisustva NATO-­a, jer je u ovom momentu to u interesu naroda Jugoslavije.

Ali, ako i posle uspostavljanja mira u BiH i rešavanja ovih osnovnih problema, trupe NATO-­a budu ostale u Jugoslaviji, Partija rada će ih smatrati za okupatore, što će oni stvarno i biti. Tada će PR kao istinski patriotska partija organizovati političku i drugu borbu protiv prisustva NATO­-a, sve do oružane borbe za oslobodjenje zemlje od okupatora.

Balkanskim koridorom

Sa globalnim imperijalističkim i pljačkaškim ratom koji  usisava u svoju sferu sve veći broj država, pitanje Balkana se ponovo dovodi na dnevni red. Istorija pokazuje da se Balkan u takvim opštim sukobima skoro uvijek nalazio blizu samog epicentra, da su se na njemu ukrštale sfere interesa, padala stara carstva i uzdizale neke nove forme i da takva budućnost se ponovo nagovještava narodima Balkana.

Već jednom su imperijalisti svojim dogovorima formirali velike i multietničke države za račun sopstvenih ciljeva, države u koje su i same narodne mase polagale nade da će se osloboditi ropstva careva i veleposjednika. No, one bi samo  dotadašnje svoje ropstvo zamijenile novim gospodarima – bankarima, fabrikantima i kapitalističkoj mašineriji.

Revitalizacija ideje Jugoslavije, odnosno neke nove forme zajedništva, nije slučajna ni po trenutku u kome se javila, ni po svom karakteru. Ideja nove političko-ekonomske zajednice u formi Otvorenog Balkana upravo se intenzivira kao nastojanje krupnog zapadnog kapitala da u potpunosti politički i ekonomski zaokruži Balkansko poluostrvo kao svoj domen.

Borba za nova tržišta, opadajuća stopa profita u imperijalističkim zemljama, poput Njemačke i Francuske, kao i ubrzane pripreme za otvoreni rat, ne dozvoljavaju zapadnim imperijalistima  da strateški važno područje Balkana, prožeto prevaziđenim „nacionalnim“ granicama koje guše protok robe i kapitala, kao i radne snage prepuste konkurentima. Dominacija multinacionalnog kapitala na ekonomskom planu traži svoju političku i ideološku formu i nagovještava još uvek blag, ali sasvim izvjestan kraj nacionalnim  „nezavisnim“ državama.

Stoga proces i formalnog usisavanja balkanskih  država u novu političku organizaciju dobija na istorijskom zamahu. Potrebno je odgovoriti na pitanje: pod čijim barjakom se vrši ovo ujedinjavanje?

Prva Jugoslavija je bila rezultat Prvog svjetskog rata i imperijalističke tajne diplomatije, ali i iskrenih želja širokih narodnih masa koje će svoj pravi izraz dobiti u narodnooslobodilačkoj borbi i socijalističkoj revoluciji. Upravo forsiranjem određenih mitova o Socijalističkoj Jugoslaviji i naslanjanjem na revizionističku politiku koju je vodio Titov režim, današnji savez zapadnih imperijalista dobija istorijsku i ideološku podlogu na kojoj mogu voditi svoje političke projekte.

Odbacujući militantni nacionalizam koji je trenutno u masama diskreditovan, a uporedo prikazujući sopstvene ciljeve – slobodu robe, kapitala i radne snage, kao ujedno i slobodu koja pripada i radničkoj klasi, imperijalisti pokušavaju da ostvare svoje političke i ekonomske ciljeve. Pri tom ne mijenjajući materijalne korene samog nacionalizma, šovinizma i ostalih ideoloških posljedica kapitalističke proizvodnje. U tim planovima i kompradorska buržoazija pojedinih balkanskih zemalja vidi svoju šansu i za svoj lokalimperijalizam i ostvarenja njenih ciljeva.

Kao i sve imperijalističke bajke o boljem životu za široke mase, tako i ove ne nude ništa suštinski novo za radničku klasu, već samo jedan formalan oblik ropstva zamenjuje drugim i otvorenijim. Političko rješenje u kojem će se nacionalne države svesti na višu formu administrativnih jedinica ne dovodi do rješenja ni jednog ključnog pitanja koje pritiska balkansku radničku klasu, ali i ostale eksploatisane slojeve. Ono će samo produbiti problem nacionalnog i vjerskog pitanja i dovesti Balkan bliže frontu imperijalističkog rata i otvoreno ga tretirati kao koloniju i periferiju glavnim imperijalističkim zemljama.

Ti planovi zapadnog imperijalizma se sada suočavaju sa većim preprekama koje nisu posljedica samo borbe drugih imperijalista za dominacijom na Balkanu, prije svega ruskog i kineskog imperijalizma, niti medjusobne konkurencije medju samim zapadnim imperijalistima, a pogotovo ne nekog velikog otpora balkanskih nacionalnih država, ili razbijene i dezorijentisane radničke klase. Prepreke tim planovima su sada u samoj krizi u kome se našao cio kapitlistički svijet – u medjuimperijalističkom ratu koji traje i širi se, i težnji kapitalističkih zemalja da izlaz iz tog stanja traži u ubrzanoj militarizaciji i fašizaciji. I ta militarizacija i fašizacija neminovno će zahvatiti i same balkanske zemlje i samu zamišljenu ideju Otvorenog Balkana staviti u službu nadirućeg  fašizma i rata.

Gdje se nalazi radnička klasa u ovom pitanju?

Radnička klasa, kao internacionalna klasa, takođe teži gaženju nametnutih nacionalnih granica i uspostavljanju bratskih odnosa sa radnicima susednih nacija, mada ne u cilju produbljivanja postojećeg ropstva pod novim plaštom, već upravo u cilju obaranja poretka koji se zasniva na varvarskoj eksploataciji čovjeka. Dok imperijalisti teže svođenju balkanskih naroda na istovetnu depresivnu masu kadru da opslužuje njihove fabrike, banke i gradove, dotle organizovana i borbena radnička klasa predvođena komunistima i svim borbenim snagama  teži da iz sopstvene nacionalne kulture uzme ono najprogresivnije i pruži bratsku ruku radniku susjedne nacije. Ona je već jednom pokazala da je oružano bratstvo balkanskih naroda smrtonosan neprijatelj nacionalizmu, šovinizmu, fašizmu i ratu,  i da u epohi ponovnog jačanja tih varvarskih ideja mora ponovo da krene putem jednog novog otpora. Otpora koji neće tražiti Otvoreni Balkan za kapital i imperijalističke horde rata, već Balkan u kome će balkanski narodi sami na ruševinama nacionalizma, fašizma i imperijalizma izgraditi pobjedonosni i slobodniji svijet.

STAV PR U VEZI POLITIČKE SITUACIJE U SRBIJI

Povodom izbora u Srbiji, Partija rada je ranije zauzela stav gdje je apostrofirala farsičnost samih izbora, da oni služe samo vladajućoj klasi za održavanje svoje hegemonije, i da su se revolucionarne partije u današnjem svijetu jasno odredile spram tzv. parlamentarne demokratije i besmisla njihovih izbora.

PR je takođe istakla da će se posle izbora zaoštriti sukob dvije kompradorske struje u okviru vladajuće klase, koje će tražiti podršku spolja, kako od Rusije tako i zapadnih imperijalista. Taj sukob može dobiti na intenzitetu jedino ako se imperijalisti odluče za otvaranje novog fronta ili otvorene bitke za konačnu prevlast u Srbiji. Mase u Srbiji trenutno ne podržavaju, niti su spremne da se bore za interese niti  jedne od ovih struktura koje su se već potpuno demaskirale – jedne kao predstavnika pljačkaškog, do kraja korumpriranog i mafijaškog režima i druge, formalno suprostavljen režimu,  s ciljem personalne smjene jedne vladajuće garniture drugom na istim klasnim osnovama.

PR u sklopu sadašnjeg opšteg međuimperijalističkog rata i narastanja pobune obespravljenih masa u svjetskim okvirima, podržava otpore masa koji su upereni protiv svih sistema koji su neposredni izraz i zaštitnici kapitalističkih odnosa, odnosno svega što vodi njihovom slabljenju. Zato PR podržava jačanje tenzija i suprotnosti u samoj vladajućoj klasi Srbije i političke sukobe koji iz toga proizilaze jer se time stvaraju uslovi za jačanje klasne svijesti i jačanje klasnog otpora u radničkoj klasi i ostalim širim slojevima.

PR smatra da bi poraz režima u Srbiji stvorio veći prostor za jačanje Balkanskog Pokreta Otpora kao instrumenta otpora protiv porobljavanja prije svega protiv zapadnih, a onda i ostalih imperijalista. Istovremeno, Partija rada smatra da u sadašnjem političkom trenutku razlika između vlasti i tzv. opozicije u Srbiji je samo u jednome – koga obespravljene mase trebaju prvo zgaziti.

PR poziva na otpor vladajućim kompradorskim režimima, koji nemaju ništa zajedničko sa interesima najširih masa – u otpor služenju balkanskih masa kao sredstva i topovskog mesa u medjuimperijalističkim sukobima.