U istoriji političkih i klasnih sukoba veliki značaj su odigrale parole koje su u “jednom dahu”, sa par riječi, izražavale suštinu protesta, otpora i bunta. One su u tih par riječi, ukoliko bi ih mase prihvatile, bile te “vodilje” koje bi davale potrebnu snagu da se istraje, jačajući samu odlučnost pobunjnih.
Parola koja je bila iskra revolucije u Rusiji je bila poklič žena: “Hleba!”. Ta iskra je pokrenula izmučene mase, da bi svoju revoluciju završile onom poznatom parolom: “Sva vlast sovjetima – zemlja seljacima, fabrike radnicima!“.
Za vrijeme Drugog svjetskog rata parola: “Smrt fašizmu – sloboda narodu!”, kojom se završavao svaki proglas i govor, bila je toliko jaka da je vjerovatno više doprinjela mobilizaciji narodnih masa za borbu za oslobođenje zemlje, nego sva ostala ubeđivanja, obećanja i pozivi na to.
Devedesetih godina kada su mase željele da se oslobode od autoritarnog vođe jednog zločinačkog nacionalističkog režima izbačena je parola: „Gotov je!“ i mase su je prihvatile. Istina, ta parola je i posle upotrebljavana u raznim prilikama, ali nije imala tu snagu, jer nije bila u „duhu vremena“, odnosno mase nisu imale potrebu za njom.
Parola: “Glasaj na ulici!“, pojavila se prije desetak godina. Ona je upućena s ciljem da odvraća mase od učešća na izborima. Ta parola nije prihvatana od građana i oni su redovno, po diktatu ili iz svojih političkih opredeljnja izlazili na izbore, ili su apstinirali nezainteresovani, odnosno ubijeđeni da ništa izborima ne mogu promijeniti. Međutim, okolnosti su se počele mijenjati. Cio sistem te parlamentarne demokratije doživljava svoj istorijski slom. I to je postalo vidljivo samim masma. Kada se to očitovalo i u toj “uređenoj Evropi”, ta parola je počela da dobija pristalice i ovdje na Balkanu. Istina, tome su doprinijeli i opšti svjetski trendovi u temeljnoj krizi kapitalizma i fašizacije društava, gdje se sve više “vođa” stavlja iznad parlamenta, iznad zakonodavne i izvršene vlasti, i gdje ti “fireri” odlučuju o svemu. Čemu onda izbori pa čak i da su “pošteni”?
Odgovor na to se počeo pokazivati i na ovim prostorima. Narod je na ulici sve češće, ne samo da bi protestovao protiv “vođa”, nego da bi kroz samoorganizovane vaninstitucionalne forme, bio neke svoje male klasne bitke – poputu borbe protiv izvršitelja, borbe protiv kontolora, borbe za prava stanara, borbe za odbranu prirodnog okoliša, za odbranu urbanih cjelina, za odbranu prava povratka na posao, … pa čak i do samoorganizovanja u pružanju solidarne pomoći grđanima koji su ugroženi od sistema. Time se “na ulici” istovremeno dešava otpor postojećem sistemu koji funkcioniše protiv interesa masa, i grade se klice nekih budućih društvenih “institucija” – od masa i za mase.
Kada se na ulicama pojavila parola: “Jedino revolucijom!” izazvala je podsmjeh, totalnu nezainteresovanost ili po koji rijetki komentar u smislu – da je prošlo vrijeme revolucija. Danas se zahtjev za potrebom revolucije počeo stidljivo i u medijima pojavljivati. Istina, većina i ne zna šta bi se pod tim podrzumijevalo, ili to doživljavaju kao maglovitu predstavu gdje se neki tuku oko vlasti (“Revolucija nije otmena večera ili pisanje eseja ili slikanje slike ili pletenje; ona ne može biti rafinirana, nežna i pažljiva, blaga, temperamenta, kurtoazna, suptilna i uzdržana. Revolucija je pobuna, akt nasilja u kome jedna klasa obara drugu”)
No, ova parola je opstala i okolnosti joj idu u prilog da može jačati. Problem za njeno šire prihvtanje u masama će svakako biti određenje revolucionarnog subjekta koji je spreman da sprovede revoluciju, odnosno da nastupe okolnosti kada će mase same tražiti revolucionarni subjekat i biti spremne da podnesu sve žrtve revolucije.
Treća parola je – “Balkanskim pokretom otpora!”. Ova parola je proistekla iz saznanja o opštim društvenim procesima koji se odvijaju u svijetu, širem regionu i na samom Balkanu. Proistekla je iz saznanja da se balkanski narodi nalaze pod dvostrukom okupacijom – kako od globalane diktature kapitala koja je u raznim formama neokolonijalizma, dužničkog ropstva i vojnim prisustvom stavila balkanske narode u položaj opšte zavisnosti, kao i okupacijom uskih mafijaških klika koje mogu da rade šta hoće. I samo je sluganski položaj i zavisnost ovih mafijaških klika od tog krupnog kapitala ograničavajući faktor koji im ne dozvoljava još veću bestijalnost i pljačku. Prihvatanje ove parole u masama će zavisiti od tih prelomnih istorijskih trenutka, kada se mora, i kada je u pitanju opstanak samih naroda. A kako događaji idu, ni to nije daleko.
Sve ove tri parole u sadašnjem trenutku nemaju veću podršku u balkanskim masama, iako su donekle postale prepoznatljive. No, one čine jednu nisku, istorijski slijed koji je povezan i uslovljen. Vrlo brzo će oni koji “glasaju na ulici” shvatiti da njihove male bitke ne menjaju suštinu samog sistema, a da mogu biti i u koristi samog sistema. Vrlo brzo će “revolucionari” shvatiti da bez hiljada malih bitaka i priprema masa za sam taj čin nema ništa od revolucije i vrlo brzo će “balkanski partizani” shvatiti da svaki otpor za oslobođenje naroda i balkanskih zemlja će imati višestruku silu nad sobom kako od najagresivnije sile NATO, prisustva ruskih i drugih imperijalista, tako od domaćih marioneta i kolaboracionista koji će rado i brutalno guštiti svaki oslobodilački pokret.
No, sloboda nema cijenu. I to je cijena opstanka. Sve ostalo je manje bitno.
Glasaj na ulici! Jedino revolucijom! Balkanskim pokretom otpora!