Tekstovi

Nakon raspada SSSR-a devedesetih na velika zvona je oglašen “kraj komunizma” i najavljeno uspostavljanje novog svjetskog poretka pod dominacijom SAD i zapadnog imperijalizma. Tada započinje nagla vojna ekspanzija i pokušaji “disciplinovanja” ostalih naroda – intervencije u Iraku, Jugoslaviji, Avganistanu, Libiji… Istovremeno se ispod te gole sile neoliberalna diktatura nametala kao jedino rješenje za sve te narode koji su, sa svojim “istorijskim kašnjenjem“, trebali da prihvate gubitak svog nacionalnog suvereniteta i identiteta.

Međutim, ovaj prvi pokušaj nadnacionalnih struktura krupnog kapitala da preko sile SAD imperijalizma uspostave novi svjetski poredak nije uspio. Niz tzv. obojenih revolucija je bio poslednji pokušaj neoliberalnih globalističkih struktura da uspostave svijet po tom konceptu.

Posljedica ovog neuspjelog “blickriga” je da se danas nalazimo u periodu kada se svjetski poredak mijenja i unipolarni sistem na čelu sa SAD zamjenjuje “konkurencija” između tri glavne imperijalne sile: SAD, Rusije i Kine. Sem toga, tokom gubitka moći SAD, mnogi regionalni imperijalisti pokušavaju da iskoriste ovaj međuperiod za jačanje svojih imperijalističkih ambicija, poput Indije, Irana, Turske, itd.

Krah SAD unipolarnosti se očitava kroz gubitak moći dolara kao glavne svjetske valute. Zlatno doba “štancovanja” petro-dolara bez pokrića u zlatnim rezervama i realnoj ekonomiji je za nama. Takođe, na djelu je i gubitak moći zapadnog imperijalizma da ima monopol nad glavnim svjetskim energetskim tokovima.

To dovodi do jačanja protivrječnosti u okviru samog zapadnog imperijalizma, a što pokazuje situacija sa EU, u kojoj se ogleda opšta kriza imperijalizma, ali i želja za oslobođenjem od dominacije SAD i gdje su i SAD primorane da saveznike tražeu nekim drugim zemljama.

I to dovodi i do jačanja protivrječnosti u okviru SAD, gdje se vodi oštra borba između struja koji bi da se zadrži opšta svjetska dominacija po cijenu izazivanja globalnih sukoba i onih koji bi da pristanu na projekat nadnacionalnih i nadimperijalnih elita za uspostavljanje jednog novog policentričnog svijeta, koji će označiti novu fazu njegove globalizacije. Fazu globalizacije gdje bi se sa nekoliko policentričnih tačaka poput Vašingtona, Moskve, Pekinga i još nekih upravljalo svijetskom ekonomijom i svjetskim masama, odnosno pokušali nametati društveni odnosi “zamišljenog svijeta”.

Da li će imperijalna elita SAD dobrovoljno sići sa vlasti u globalnim okvirima? Ne! I sve će učiniti da trgovinskim ratovima, raznim sankcijama, protekcionizmom, militarizacijom, novom trkom u nuklearnom naoružanju i prenošenjem trke u kosmos, pokuša očuvati tu dominaciju.

Da li će nadnacionalne elite činiti sve na uspostavljanju policentričnog svijeta po svojoj zamisli kao novog pokušaja “blickriga”, bez obzira na haos i cijenu tog projekta? Da!

Upravo je tu ta zakonita ograničenost svih vladajučih klasa što ne mogu da prihvate da “odigraju” samo taj vremenski čin u istoriji i da siđu sa te pozornice. Zato se taj silazak nikad ne odigrava milom, nego uvijek silom. To se danas odnosi i na američku, rusku, kinesku i druge elite, kao i na tu nadnacionalnu globalističku elitu. I dok je globalistička elita ujedno predstavnik jednog ili više imperijalizama koji su i njen zaštitnik, ona se pojavljuje i kao samostalni subjekt sa svim protivrječnostima u sebi. I jedni i drugi i svi oni zajedno su samo na jednom opštem i zajedničkom zadatku – očuvanje kapitalizama u bilo kom obliku i ne biraju sredstva po cijenu uništenja čovječanstva.

No, ovo gore je samo pokušaj analize samih vrhova diktature kapitala. Ispod toga se odigrava strahoviti proces globalističke tehnološke revolucije kao i otpor i pokret masa koji će ove elite diktature kapitala na kraju “pojesti”.

Da li to znači da se klasna borba nastavlja i zaoštrava na višem stupnju? Da!

Procesi robotizacije i vještačke inteligencije stvaraju enormne brojeve slobodnih radnih mjesta. Društveno bogatstvo se ubrzano uvećava dok se jaz između bogatih i siromašnih produbljuje. Tehnološka revolucija ne smanjuje stepen eksploatacije radničke klase koji se povećava – od radnog vremena, normi, do pada realnih zarada. Tu su ratovi, epidemije i klimatske promjene koje osiromašuju čitave narode i zemlje i tjeraju ih u imigraciju i u beznađe. Upravo zbog viška radne snage, koje kapitalizam nije u stanju da integriše, stvaraju se uslovi za novi istorijski talas koji se više ne mjeri milonima, ni desetinama , pa čak ni stotinama miliona, i koji počinje da se nadvija nad svijetom kapitala. Ogromne proleterske mase radničke klase, seljaštva, sve veće mase prekarijata, lumpenproletarijata, malogrđanskih slojeva inteligencije, ojačani novim istorijskim impulsom – revolucijom žena protiv patrijarhata, ima zajedničkog neprijatelja i zajednički cilj – srušiti kapitalizam!

Uzalud su njihovi zakoni, sateliti, kamere, policija, plaćenici, žice na granicama, mediji pod kontrolom, (“hleba i igara”), posebne zone i privilegije… Uzalud sva ta sila i dodatna fašizacija. Sve je to ušlo u fazu privremenosti. Privremeno, ali i sve okrutnije, sa desetinama milona mrtvih, prognanih i zatočenih. Ali i odgovor obespravljenih masa će biti istorijski adekvatan i “poješće ih”! “Da, srušiće ih organizovana sila proleterskih masa.

Sasvim je irelevantno sa stanovišta istorijskih procesa i oslobođenja masa da li se u tim klasnim pobunama i revolucijama otkotrljala koja kraljevska glava ili su carske porodice završavale pred puščanim cijevima, krupni kapitalisti pred prekim sudovima ili ovdje ovi “naši” vlastodršci pred nekim “humanijim“ sredstvima egzekucije ili kazne.

Nikada do sada nije tako jasno i u svoj punoći izbio sukob između proizvodnih snaga i kapitalističkih društvenih odnosa, tj. između novih tehnologija i kapitalističke svojine. I kao što su manufaktura, tkačka i parna mašina uništile feudalni društveni sistem, tako će i mikroprocesori, elektronika i robotika uništiti kapitalistički društveni sistem. I time će se otvoriti put ka višem stepenu ljudske emancipacije.

Devedesetih godina kada je nacionalističko ludilo zahvatilo manje-više sve jugoslovenske narode, malo je bilo njih koji su istupili jasno protiv rata i za suprotstavljanje nacionalizmu, posebno velikosrpskom kao najjačem i najagresivnijem. Taj glas se nije mogao čuti od opšte pomame svih tih masa, koje su pokrenute propagandom režima kidisale da se, zbog svog socijalnog propadanja, jednom za svagda „osvete“ Hrvatima, Bošnjacima, Albancima pa i Srbima. Cijena tog ludila je bila ogromna – desetine hiljada poginulih i preko milion raseljnih i stravični zločini koji su obelježili završetak dvadesetog vijeka. Bilo bi normalno da se izvukla pouka iz svih tih katastrofa i stradanja . I ona se u suštini izvukla od strane samih masa, iako je za to trebalo skoro tri decenije. I te mase ne žele više da staju pod te nacionalističke barjake. Nastupila su neka druga vremena. Danas Srbi neće da ratuju za Kosovo, Albanci za veliku Albaniju, Hrvati za Hrvatsku do Drine, a Bošnjaci ni za odbranu, a ni za unitarnu BiH. I tako redom. Ali sve ove mase imaju jedan strahoviti problem koji moraju da riješe, a to je što su na vlasti u svim njihovim državama iste one klike koje su započele sve te ratove. Isti ti nacionalisti koji su se samo prilagođavali datim okolnostima i nisu se odrekli svojih suludih zločinačkih planova, pod diktatom mnogo jačih moćnika. Isti ti nacionalisti i bivši „komunisti“ koji su postali obični kriminalni karteli za pljačku sopstvenog naroda i poslušnici moćnika. Šta je danas Vučić u Srbiji nego pokušaj jednog presvučenog nacionalističkog ludaka da sprovodi interese krupnog kapitala i omogućuje nesmetanu pljačku razbojničkoj bandi u njegovom okruženju. Šta je danas Đukanović nego marioneta zapadnog imperijalizma koji nacionalno pitanje koristi za održanje na vlasti i pljačku. Šta je jedan Tači nego bivši borac za oslobođenje sopstvenog naroda koji se odrekao svoga cilja. A renegati su uvijek bili najgora ološ. Šta je danas Izetbegović nego razbojnička bitnaga koja na nesreći bošnjačkog naroda profitira. Šta je taj Dodik u BiH nego obični kleptoman koji se stavio u službu i druge države i drugog imperijalizma. I tako redom.

Znači, dok su ovi gore pomenuti na grbači za sve mase ovih prostora nema boljitka. A oni će biti na grbači sve dok ovim njihovim mentorima bude u interesu da ih podržavaju. I čije će oni biti sluge protiv interesa tih masa. Protiv ne samo njihovih klasnih, nego i nacionalnih interesa, ma što to danas značilo. Ne treba sada isticati i taj opšte poželjni trenutak – da ih pobunjene mase pometu sa istorijske pozornice i povješaju po tim popločanim trgovima.

Da se vratimo nacionalnom pitanju.

Nacionalno pitanje na prostoru Balkana je svakako u svom „istorijskom kašnjenju“ opredijelilo mnoga zbivanja tokom dvadesetog vijeka. Sada je to pitanje samo izraz krize kapitalizma, koji, u svojoj nemogućnosti da razvija svoje odnose na postojećoj osnovi, priziva i oživljava sve „prethodne epohe“ od nacionalizma, patrijarhata, religijskie isključivosti i feudalnih manira, sve do modernih oblika fašizma.

Nacionlno pitanje je pitanje proleterske borbe, znači borbe za oslobođenje masa od diktature kapitala – bilo domaće bio one nadnacionalne. I tom problemu ovdje na balkanskim prostorima treba i tako pristupiti, polazeći od poznatog stava da proleteri nemaju svoju otadžbinu. To znači da treba podržati sva nacionalna prava svih naroda koja su ugrožena, a ona su manje –više svima ugrožena u svim balkanskim zemljama gdje su u manjini. Ugroženi su jer žive u društvenim odnosima koji su izraz opšte krize kapitalizma i fašizacije tih odnosa. Istovremeno treba odlučno biti protiv svih onih režima i snaga koji pokušavaju ugroženost pojedinih naroda koristiti za svoje lokalimperijalističke i imperijalističke ciljeve.

I to znači da za likvidaciju nacionalističkih pokreta i politike na Balkanu, koji su u službi marionetskih režima i okupatorske sile, treba suprotstaviti silu koja nadilazi nacionalne podjele i koja je spremna da brani interese tih obespravljenih masa na bilo kom prostoru. Da brani interese obespravljenih ne interesujući ih te nametnute državne granice i druge podjele. Sila obespravljenih masa udruženih u Balkanskom pokretu otpora. Silu stvarnu i krajnje odlučnu.

Protiv nacionalističke mržnje i šovinizma!
Za mir među balkanskim narodima!
Za oslobođenje balkanskih masa od neokolonijalne okupacije!
Za borbu balkanskih masa protiv NATO okupacije!
Za borbu balkanskih masa protiv svih imperijalizama!
Balkanskim pokretom otpora!

U istoriji političkih i klasnih sukoba veliki značaj su odigrale parole koje su u “jednom dahu”, sa par riječi, izražavale suštinu protesta, otpora i bunta. One su u tih par riječi, ukoliko bi ih mase prihvatile, bile te “vodilje” koje bi davale potrebnu snagu da se istraje, jačajući samu odlučnost pobunjnih.

Parola koja je bila iskra revolucije u Rusiji je bila poklič žena: “Hleba!”. Ta iskra je pokrenula izmučene mase, da bi svoju revoluciju završile onom poznatom parolom: “Sva vlast sovjetima – zemlja seljacima, fabrike radnicima!“.

Za vrijeme Drugog svjetskog rata parola: “Smrt fašizmu – sloboda narodu!”, kojom se završavao svaki proglas i govor, bila je toliko jaka da je vjerovatno više doprinjela mobilizaciji narodnih masa za borbu za oslobođenje zemlje, nego sva ostala ubeđivanja, obećanja i pozivi na to.

Devedesetih godina kada su mase željele da se oslobode od autoritarnog vođe jednog zločinačkog nacionalističkog režima izbačena je parola: „Gotov je!“ i mase su je prihvatile. Istina, ta parola je i posle upotrebljavana u raznim prilikama, ali nije imala tu snagu, jer nije bila u „duhu vremena“, odnosno mase nisu imale potrebu za njom.

Parola: “Glasaj na ulici!“, pojavila se prije desetak godina. Ona je upućena s ciljem da odvraća mase od učešća na izborima. Ta parola nije prihvatana od građana i oni su redovno, po diktatu ili iz svojih političkih opredeljnja izlazili na izbore, ili su apstinirali nezainteresovani, odnosno ubijeđeni da ništa izborima ne mogu promijeniti. Međutim, okolnosti su se počele mijenjati. Cio sistem te parlamentarne demokratije doživljava svoj istorijski slom. I to je postalo vidljivo samim masma. Kada se to očitovalo i u toj “uređenoj Evropi”, ta parola je počela da dobija pristalice i ovdje na Balkanu. Istina, tome su doprinijeli i opšti svjetski trendovi u temeljnoj krizi kapitalizma i fašizacije društava, gdje se sve više “vođa” stavlja iznad parlamenta, iznad zakonodavne i izvršene vlasti, i gdje ti “fireri” odlučuju o svemu. Čemu onda izbori pa čak i da su “pošteni”?

Odgovor na to se počeo pokazivati i na ovim prostorima. Narod je na ulici sve češće, ne samo da bi protestovao protiv “vođa”, nego da bi kroz samoorganizovane vaninstitucionalne forme, bio neke svoje male klasne bitke – poputu borbe protiv izvršitelja, borbe protiv kontolora, borbe za prava stanara, borbe za odbranu prirodnog okoliša, za odbranu urbanih cjelina, za odbranu prava povratka na posao, … pa čak i do samoorganizovanja u pružanju solidarne pomoći grđanima koji su ugroženi od sistema. Time se “na ulici” istovremeno dešava otpor postojećem sistemu koji funkcioniše protiv interesa masa, i grade se klice nekih budućih društvenih “institucija” – od masa i za mase.

Kada se na ulicama pojavila parola: “Jedino revolucijom!” izazvala je podsmjeh, totalnu nezainteresovanost ili po koji rijetki komentar u smislu – da je prošlo vrijeme revolucija. Danas se zahtjev za potrebom revolucije počeo stidljivo i u medijima pojavljivati. Istina, većina i ne zna šta bi se pod tim podrzumijevalo, ili to doživljavaju kao maglovitu predstavu gdje se neki tuku oko vlasti (“Revolucija nije otmena večera ili pisanje eseja ili slikanje slike ili pletenje; ona ne može biti rafinirana, nežna i pažljiva, blaga, temperamenta, kurtoazna, suptilna i uzdržana. Revolucija je pobuna, akt nasilja u kome jedna klasa obara drugu”)

No, ova parola je opstala i okolnosti joj idu u prilog da može jačati. Problem za njeno šire prihvtanje u masama će svakako biti određenje revolucionarnog subjekta koji je spreman da sprovede revoluciju, odnosno da nastupe okolnosti kada će mase same tražiti revolucionarni subjekat i biti spremne da podnesu sve žrtve revolucije.

Treća parola je – “Balkanskim pokretom otpora!”. Ova parola je proistekla iz saznanja o opštim društvenim procesima koji se odvijaju u svijetu, širem regionu i na samom Balkanu. Proistekla je iz saznanja da se balkanski narodi nalaze pod dvostrukom okupacijom – kako od globalane diktature kapitala koja je u raznim formama neokolonijalizma, dužničkog ropstva i vojnim prisustvom stavila balkanske narode u položaj opšte zavisnosti, kao i okupacijom uskih mafijaških klika koje mogu da rade šta hoće. I samo je sluganski položaj i zavisnost ovih mafijaških klika od tog krupnog kapitala ograničavajući faktor koji im ne dozvoljava još veću bestijalnost i pljačku. Prihvatanje ove parole u masama će zavisiti od tih prelomnih istorijskih trenutka, kada se mora, i kada je u pitanju opstanak samih naroda. A kako događaji idu, ni to nije daleko.

Sve ove tri parole u sadašnjem trenutku nemaju veću podršku u balkanskim masama, iako su donekle postale prepoznatljive. No, one čine jednu nisku, istorijski slijed koji je povezan i uslovljen. Vrlo brzo će oni koji “glasaju na ulici” shvatiti da njihove male bitke ne menjaju suštinu samog sistema, a da mogu biti i u koristi samog sistema. Vrlo brzo će “revolucionari” shvatiti da bez hiljada malih bitaka i priprema masa za sam taj čin nema ništa od revolucije i vrlo brzo će “balkanski partizani” shvatiti da svaki otpor za oslobođenje naroda i balkanskih zemlja će imati višestruku silu nad sobom kako od najagresivnije sile NATO, prisustva ruskih i drugih imperijalista, tako od domaćih marioneta i kolaboracionista koji će rado i brutalno guštiti svaki oslobodilački pokret.

No, sloboda nema cijenu. I to je cijena opstanka. Sve ostalo je manje bitno.

Glasaj na ulici! Jedino revolucijom! Balkanskim pokretom otpora!

Treći svjetski rat je pred nama i on je već počeo u mnogim svojim segmentima. To se, prije svega, ogleda u ubrzanoj militarizaciji kroz naoružavanje i ogromni porast vojnih budžeta u skoro svim zemljama.

Ogleda se i u sve većoj eskalaciji sukoba na sve većem broju tačaka širom planete, kao da je cio svijet poludio.

To se ogleda u nemilosrdnoj spirali trgovinskih ratova koji dobijaju višestruke oblike.

To se ogleda u stalnim i sve dubljim potresima na berzama i pretnjom kolapsa cjelokupne finansijske piramide.

To se ogleda u globalnom kretanju obespravljenih masa, koje su se pokrenule u svom egzistencionom strahu i borbi za opstanak. Pokrenuli su se u taj “istorijski stampedo” sa imperijalnih periferija ka tvrđavama imperijalne moći da se spasu od beznađa, ali i da osvajaju i ruše to “kolonijalno zlo”.

To se ogleda u naglom jačanju fašističkih “aveti prošlosti” koji imaju snažnu podršku od samih režima.

I to se ogleda u gaženju svih međunarodnih i drugih normi koji je bio uspostavio sistem globalne kapitalističke diktature, i gdje sada ti najmoćniji predstavnici diktature nameću pravila ponašanja koja se zasnivaju na sili i samo goloj sili. Pokušaji nekih novih podjela svijeta od strane tih imperijalnih centara moći samo ih čine privremenim saveznicima i sve više vodi ka neminovnim sukobima. Istovremeno se dosadašnji savezi nalaze pred potpunim raspadom usled prijetnji tog opšteg globalnog udara.

Kako u tom globalnom sukobu da se postave balkanske zemlje i balkanski narodi?

Partija rada smatra da balkanske zemlje, bez obzira na karakter samog režima, bi trebalo da pokušaju da ostvare međusobnu saradnju i odupru se uvlačenju u globalni ratni sukob. No, Partija rada je takođe svjesna da su balkanske zemlje pod neokolonijalnom okupacijom i da su na vlasti u svim balkanskim zemljama marionetske klike koje će slijediti upute svojih nalogodavaca i sopstvene pljačkaške interese. To znači da je krupni kapital preuzeo potpunu kontrolu nad privredom, finansijskim tokovima i resursima zemlje. Sve balkanske zemlje se čvrsto drže u dužničkom ropstvu, dok se istovremeno preuzimaju preostali prirodni i ljudski resursi tih zemalja. To znači da vladajuće klike neće ništa učiniti suprotno tim globalnim imperijalnim interesima. I zato Partija rada smatra da balkanske mase treba da svoj odgovor na neokolonijalnu okupaciju i Treći svjetski rat daju kroz međusobno povezivanje i izgradnju pokreta koji će u sebi nositi negaciju ne samo postojećih režima, nego i negaciju svakog oblika okupacije i porobljavanja i služenja u globalnom ratu pojedinim savezima imperijalističkih zemalja. Ukoliko balkanske mase polože ovaj istorijski ispit sačuvaće svoju slobodu i nadasve povećati šanse da ne budu uništene u neprekidnom nizu sukoba, kako za interese imperijalista, tako i izazvanih međunacionalnih ratova.

Avangarda sastavljena od najborbenijih predstavnika balkanskih naroda svoje“male” klasne i druge bitke protiv nenarodnih režima treba da stave u funkciju jačanja Balkanskog pokreta otpora s ciljem oslobađanja zemalja od neokolonijalne zavisnosti, dužničkog ropstva i posljedica Trećeg svjetskog rata. Da se pridruže internacionalnim borbenim pokretima prije nego i njih istorijsko klatno ne pomete kao slučajne saputnike diktature kapitala.

Mnogo je još na Balkanu gladnih usta, obepravljenih i nadasve željnih slobode kojih boli svaka ljudska nepravda. Zato jačajmo silu tih masa koja je pod pretnjama svog nestanka osuđena da krči put novom svijetu. Jačajmo silu koja će se oduprijeti modernom fašizmu i raznim oblicima današnjeg ropstva. Istorija nas uči da nijedno “imperijalno carstvo” nije opstalo pred naletom pobunjenih masa. Svakako da će ta sudbina zadesiti i klike marionetskih balkanskih režima u karici lanca opšte svjetske nepravde i na čije vapaje za milost će se ta sila pobunjenih masa oglušiti. S pravom!

Sloboda balkanskim narodima! Balkanskim pokretom otpora!

Ako se iko na Balkanu može pohvaliti svojom slobodarskom tradicijom, bez ikakvog istorijskog romantizma, to je svakako mala Crna Gora i njen slobodarski narod. I to ne treba posebno dokazivati.

No, danas su nastupila neka druga vremena, gdje ne treba posebna pamet da bi se dokazalo da je malo šta ostalo od tog patrijarhalnog i etičkog svijeta. To je bila istorijska nužnost i crnogorsko društvo se modernizovalo. Problem je što je ta njegova opšta modernizacija, koja je trebala da bude izraz nastavka tih opštih etičkih vrijednosti, slobodarske tradicije, uz rušenje ropstva žena, i proširivanja opštih individulanih prava i ekonomskog egalitarizma, sa slomom tzv. socijalizma i raspadom Jugoslavije, krenula u nekom drugom pravcu.

Odbrana crnogorske državnosti i nacionalne samobitnosti u proteklim decenijama je bila jedina svijetla tačka. Sve ostalo je teška mrlja i ne treba posebno dokazivati da je taj narod trenutno izgubio svoj slobodarski duh, pristajući na ropstvo, kako od stranih okupatora, tako i od domaćih vlastodržaca, odnosno uske pljačkaške klike.

Da su u Crnoj Gori, kao i ostalim balkanskim zemljama, marionetski režimi koji su sluge imperijalista i svjetskog kapitala je opšte mjesto. Problem je što te mase balkanskih zemalja, pristaju na tu okupaciju i na bestijalnu pljačku vladajuće klike. Što te mase ne pružaju aktivniji otpor. A oni koji pružaju neki otpor su obično poslušnici i plaćenici raznih centara moći ili lokalimperijalista u sprovođenju njihovih interesa.

Sluganstvo tih balkanskih režima nema granica. Tu se unižava svaki oblik suverenosti – od izuzimanja stranih okupacionih trupa od svakog oblika odgovornosti za svoja djela, ustupanja svojih prirodnih bogatstava za nemilosrdnu pljačku, tretiranja stranih kolonizatora kao građana prvog reda u odnosu na sopstveni narod u pravima, primanjima itd.

Najnovija odluka crnogorskog režima da tjera sve pripadnike svoje vojske iz svojih redova koji odbiju da učestvuju u misijama NATO okupatora širom svijeta nije uslovljena samo pragmatičnim potrebama tog režima, zbog ugroženosti od ruskih imperijalista i velikosrpskih četničkih petoklolonaša, nego prije svega izraz tog najbednijeg marionetskog statusa, kako bi osigurala svoju mafijašku vlast „u ime odbrane Crne Gore“. Time je crnogorski režim došao do tačke kada se direktno suprotstavlja sa „zaboravljenim zovom svojih predaka“, kada se našao sa one strane slobode, pravde i čojstva. Niko nema pravo da u ime bilo čega u uniformama crnogorske vojske sa etiketom NATO terorista (ruske ili bilo čije vojske), njihovim najmodernijim sofisticiranim oružjem ubija nejač i žene po svijetu.

U toj malenoj Crnoj Gori nije umro slobodarski duh, a i obespravljenih je sve više, jer je centralizacija kapitala u manjem broju ruku sve veća, a obračuni među njima sve žešći. To daje nadu da će se i ta obespravljena masa Crne Gore pridružiti pobunjenim svjetskim masama u njihovoj borbi za slobodu i drugi svijet. I ne treba sumnjati da doprinos malobrojnih crnogorskih masa u toj borbi neće biti velik.

Crna Gora Crnoj Gori! Balkanskim pokretom otpora!

Slabost revolucionarne ljevice na prostorima Evrope je evidentna već nekoliko decenija. Uzroci tom stanju su mnogobrojni, ali među svima bismo mogli izdvojiti dvije tendencije koje su pogubno uticale ne njen razvoj – prije svega prodor revizionizma u ljevici Istočne Evrope i njenog odricanja od osnovnih teorijskih postavki, i dominacija reformizma na ljevici u Zapadnoj Evropi, koja je uvjetovana stabilnošću kapitalizma u tom periodu i malograđanizacijom proleterskih slojeva, i koji su mogli da žive na višem stupnju u odnosu na ostali svjetski proletarijat. Generalno se može reći da se ljevica Evrope u proteklim decenijama svela na privezak kapitala.

U sadašnjoj situaciji krize kapitalizma u Evropi stanje masa koriste desničarske i fašističke organizacije koji mobilišu te mase na nacionalnim programima otpora neoliberalnoj diktaturi i centrima svjetske moći. I mase, posebno osiromašeni malograđanski slojevi i lumpenrpoletarijat, koji su se našli na udaru te globalne krize kapitalizma, spremne su da slijede te programe. To se podstiče i od svih režima evropskih država, jer tako učvršćuju svoju vlast i privremeno guše svaki ozbiljniji klasni otpor.

No, situacija se počela mijenjati i na samoj ljevici Evrope. To je, prije svega, posljedica krize koja potresa Evropu i ekonomskog i političkog udara na nju od većih imperijalista. To je i posljedica slabosti samog sistema da drži pod kontrolom i u “savršenom redu” eksploatisane mase, što otvara prostor za njihovo djelovanje. To je i prisutnost revolucionarnog elementa koga su u takvu ljevicu unijeli pripadnici organizacija koje su dolazile iz drugih dijelova svijeta i gdje je ta borba na višem stupnju. Taj revolucionarni elmenat u bukvalnom smislu su proleteri bez otadžbine, koji nemaju šta izgubiti , i njihova klasna mržnja je mnogo jača. Tu je svakako i svijest u dijelu ljevice da su njihove revizionističke i reformističke pozicije doživjele bankrot i dovele ih u slijepu ulicu u služenju samom kapitalu. No, osnovni uzrok, koji ponovo počinje mobilisati ljevicu, prije svega je činjenica da se položaj eksploatisanih masa pogoršava kao što se i njihov broj svakodnevno uvećava.

Kakva je situacija na Balkanu?

Balkanu je namijenjena uloga periferije centralizovanog kapitala Evrope i drugih imperijalista..On je prostor između jasne dominacije pojedinih imperijalnih sila, bolje reći okupatora i “ničije zemlje” gdje se svi nadmeću da što više opljačkaju, stvarajući time stalne tenzije i mogućnosti sukoba među njima. Dotle balkanski režimi, ako uopšte imaju svoju nacionalnu suverenost, obični su poslušnici kojima je samo stalo da sa spregom mafije, kapitalista i represivnog aparata čvrsto drže taj dio kolača koji su im moćnici ostavili i gdje ih štite u znak zahvalnosti njihovom sluganstvu, bolje reći kolaboraciji.

Šta je zadatak ljevice na Balkanu?

Prostor za djelovanje ljevice se u poslednjem periodu naglo otvara iz mnogobrojnih razloga. Od stalne haotičnosti ali i fašizacije režima, položaja masa koji se ubrzano pogoršava , do opštih kretanja na širem planu. Ovu promjenu uslova balkanska ljevica, ako je uopšte trenutno možemo odrediti, uglavnom nije dočekala spremno. Ljevica je tek u naznakama sa grupama koji broje par desetina do stotinak članova, podijeljena i nespremna za neki ozbiljniji istorijski iskorak. No, činjenica je i da mase više ne slijede vladajuće političke strukture, ma šta one propagirale, niti vjeruju tzv. opozicionarima koji su im isti kao oni na vlasti,a što pruža šansu ljevici za postavljanje svojih radikalnih ciljeva.

Obespravljenim masama je nametnuto shvatanje da nije moguć drugačiji svijet, što ih tjera u rezignaciju, pasivnost ili bjekstvo sa ovih prostora. Istovremeno, ogroman dio tih masa, pod uticajem savremene tehnologije u službi kapitala, nisu u mogućnosti da zamisle drugačiji svijet ili ga zamišljaju nekim parcijalnim poboljšanjima. Zadatak revolucionarne ljevice je upravo taj da radikalno postavlja taj drugi svijet kao jedinu alternativu, bez ikakvog “ali”. I ne samo teorijskim proklamacijama,nego u samoj konkretnoj borbi u praksi, a to se može postići uporednim podsticanjem klasne mržnje u svim tim nezadovoljnim slojevima. Smatramo da je za podsticanje i jačanje klasne mržnje neophodan “silazak u mase”, među obespravljene slojeve – od radnika, seljaka, osiromašene srednje klase, nezaposlenih i povremeno zaposlenih, ali i inteligencije koja je spremna da stupi u klasnu borbu. Tamo će sve te minorne ljevičarske gupe naći realnu osnovu za njihove danas neubedljive priče o drugom i boljem svijetu.

Smatramo da ljevici na Balkanu nedostaje i još jedan bitan elemenat: čvrsta organizacija, netransparentna i hijerarhijski ustrojena koja svoju moć zasniva na podršci niza frontovskih i drugih formi organizovanja masa,poput borbenih sindikata i samorganizovanih građana. Klasni neprijatelj je svoj masštab uspostavio na globalnom nivou i djeluje planski i sinhronizovano protiv pobunjenih masa svijeta. On je odavno svoju klasnu mržnju prema milijardama obespravljenih sveo na ciničnu ravnodušnost u vezi njihovog bitisanja. I on je tu i na Balkanu da pokaže tu ravnodušnost i osigura svoj profit tenkovima, bankama, medijima – lažima, prevarom i silom.

Klasna mržnja je za nas je spoznata pokretačka sila koja nas podstiče da vodimo borbu protiv duboko nepravednog sistema, upravo da bi se ostvarilo društvo bez klasa i bez klasne mržnje.

Za jačanje klasne mržnje! Balkanskim pokretom otpora!

Tekst od 25.04.2000. g. u listu PR “Otpor”

Protivurječnost između beogradskog režima i američkog imperijalizma je i poslije oružanog sukoba između NATO-a i tzv. SR Jugoslavije ostala kao glavna protivurječnost na ovom prostoru. Ona je ta koja određuje pravac razvoja situacije, njenu dinamiku kao i slijed daljnih zbivanja čiji se epilog trenutno teško može naslutiti. Očigledno je da američki imperijalizam čini glavni dio protivurječnosti, tj. zauzima u njoj dominantnu poziciju i ima vodeću ulogu. Manevarski prostor beogradskog režima se sve više sužava. Podrška Kine, Libije, Iraka i drugih je više retoričkog karaktera i proističe iz njihovog oponiranja američkom imperijalizmu, a ne iz saglasnosti sa politikom tog istog režima. Njegov pokušaj potiskivanja ove protivurječnosti u drugi plan kroz eventualno širenje kosovskog sukoba na čitav Balkan pa i dalje (Grčka, Turska…) nije uspio. Umjesto toga sve izraženije postaju i domaće protivurječnosti; u prvom redu srpskog režima naspram Crne Gore, zatim Vojvodine, Sandžaka, ostatka desničarskog bloka kao i sve više nezadovoljnog antinacionalističkog demokratskog građanstva Srbije. U isto vrijeme postoje, između ostalih i protivurječnost između SAD-imperijalizma i albanskog naroda na Kosovu. One su za sada sekundarnog karaktera. Što se tiče Kosova, sasvim je izvjesno da je unutarkosovske protivurječnosti ostati u drugom planu sve dok Kosovo ne stekne mogućnost samozaštite od opasnosti ponovne okupacije od strane Srbije.

Činjenica je da se srpska vojska našla pod vojnim udarima NATO-a. Zašto se onda ne može smatrati da Miloševićev režim ima antiimperijalistički karakter?

Miloševićev režim se objektivno pokazao kao najveći saveznik SAD-imperijalizma na prostoru bivše Jugoslavije. To se ogleda prije svega u tome što je Miloševićev režim (potpomognut velikohrvatskim nacionalistima) razbio zajednicu jugoslovenskih naroda, sve institucije zajedničkog sistema, a najveći dio vojno-odbrambenog potencijala usmjerio u ostvarivanje lokalimperijalističkih ciljeva. Drugi svjetski rat je pokazao da se jugoslovenski narodi spoljašnjim agresijama mogu efikasno suprotstaviti samo udruženim snagama. Sasvim je jasno da je ta pretpostavka nestala onog trenutka kada su pokrenuti bratoubilački ratovi u Jugoslaviji. Bestijalnost koju je taj režim pokazao u četiri protekla rata je dovela ne samo do toga da se nesrpski narodi nijesu suprotstavili prodoru SAD-imperijalizma, nego su njegovo angažovanje preko NATO-a u tako dramatičnoj situaciji doživljavali kao spasonosno djelovanje međunarodne zajednice. Time je i saglasnost sa opstankom NATO-a na Kosovu danas u direktnoj proporcijalnosti sa opasnost koja prijeti regionalnom miru od strane Miloševićevog režima.

Ukidanjem ostataka demokratskih prava i sloboda i kroz pojačanu fašizaciju državnog aparata dokazuju se danas nosioci reakcionarnog nacionalizma kao najveći neprijatelji i samog srpskog naroda. Patriotizam je u Srbiji prefunkcionisan u svrhu održavanja takve vlasti i takvog vođe. Tek kroz borbu za obaranje tog režima, na antinacionalističkoj i demokratskoj platformi mogu se razviti one snage u srpskom narodu, koje bi nošene istinskim patriotizmom bile u stanju da zauzmu istinski antiimperijalistički stav i praktikuju istinski antiimperijalizam. Antiimperijalistička borba može biti efikasno vođena jedino na osnovama proleterskog internacionalizma.

Čini se da analiza društvene stvarnosti gubi svaki smisao, jer istorijski proces je došao do te tačke, kada izgleda da ništa nije izvjesno i da niko više i ne zna šta nas sjutra čeka. Uglavnom su analize pesimistične, od onoga da smo već u Trećem svjetskom ratu do onih o raznim predstojećim kataklizmama. Nasuprot njima ovi “vladajući” pokušavaju da šminkaju posmrtnu masku propale kapitalističke epohe. U svojoj nemoći i ludilu, oni su obični klovnovi, ali i prevejane cinične bitange i zlikovci koje treba nemilosrodno ukloniti sa ove planete, da bi njeni narodi prodisali.

No, kako se osloboditi tih okova prevaziđenog svijeta, jer on nije od juče već je građen milenijumima. Njihovi sadašnji vladaoci pokušavaju, mimo istorijskog procesa, ugurati ga u novu epohu, da bi uz pomoć savremenih tehnologija i oružja mogli i dalje da kontrolišu, eksploatišu, uništavaju sve oblike ljudskosti.

Smatramo da je prvi i najvažniji korak, bez obzira na socijalni status, polnost i sve druge nametnute odrednice, staviti naspram sebe sve one koji su dali najviše što se moglo dati za bolje sjutra – za jedan drugi svijet, za slobodu i koji je nisu mnogi ni dočekali. I u tom odnosu odrediti svoje mjesto – gdje sam ja i koliko mogu i smijem. Taj lični sud je u suštini najobjektivniji.

I imati snage poći dalje od tog polaznog suda, inspirišući se i poštapajući se tim “istorijskim pomagalima” u novim okolnostima i sa novim odgovorima, da bi se išlo dalje, da se ne posrne.

Znači, trebamo najpre one prkosne ispod vješala i streljačkih strojeva.

Trebamo one iz juriša kada je bilo najteže.

Trebamo one iz tamnica zato što nisu pristajali.

Trebamo one, koji su prvi pokretali demonstracije i štrajkove.

Trebamo one koji su stvarali “opšta dobra” izgarajući, i pored besmisla i neslobode u kojoj su stvarali i koji su prezirali.

Trebamo gladne ali i tvrde koji ne pristajahu na sluganstvo zbog korice hljeba.

Trebamo i sve one koje boli opšta ljudska nepravda i ne mogu da ravnodušno prelaze preko toga.

Trebamo i one, i to ne krijemo, koji su pred sudovima priznavali samo sud svoje partije.

A najviše trebamo one oko nas koji u današnjim okolnostima svojim ličnim stavom pokazuju tu snagu otpora.

I to je taj drugi korak. Mora se stvoriti ta sila – sila potlačene klase. Sila poniženih i siromašnih – onih u čijim grudima gori taj plamen klasne mržnje. Sila koja će biti u svom jedinstvu i rušilačka i stvaralačka.

Upravo danas i ovdje na Balkanu nedostaje ta sila tih “trebamo ih”, jer je situacija takva da se osloboditi imeprijalističkog ropstva i terminatora multinacionalnog kapitala, kao i njhovih ovih bednih slugu poput Vučića, Tačija, Zajeva, Đukanovića, Izetbegovića, Dodiga, Kolinde, Rame, Ciprasa i dalje nešto što je pitanje svih pitanja. I smatramo da ovi “trebamo ih” zahtjevaju da se taj neki početni otpor koji postoji u našim narodima digne na viši stepen. A to mogu samo oni koji su svojim “ja” potražili “trebamo ih”. To mogu oni slojevi i klasa koji nemaju vremena od svakodnevnog jada za “visoku politiku”, i zbog onog – “sve je to isto”, ali u čijim grudima je taj stalni plamen klasne mržnje i kome samo treba dati maha. Da gori! Slobodno u susret slobodi!

Jedino revolucijom! Balkanskim pokretom otpora!

Prvo je bilo stidljivo, a danas se to mišljenje sve jasnije probija da je ljevica Evrope, i pored izvjesnih razlika i tonaliteta u folklornom nastupu, odavno postala samo eksponent imperijalista i nadnacionalnog kapitala. Ustvari, to je i sama zakonitost društvenog razvoja da u borbi suprotstavljenih klasa postoje ti “tihi prelazi”, tj. ideološka mišljenja i organizovane sile koje svojom pozicijom prestaju da budu predstavnici klase koju su zastupali i postaju njeni formalni, pa čak i suštinski neprijatelji. Tako se može reći i za evropske komuniste – da su oni vremenom od avangarde radničke klase, izdajući njene interese, ne samo izdali osnovne ciljeve te klase, nego, na kraju, postali samo jedan beznačajni dekor na reveru klasnog protivnika i diktature kapitala. Oni izuzeci, koji nisu izdali interese proletarijata, bili su proglašavani teroristima i nemilosrdno uništeni od moćne represivne sile te diktature.

Danas imamo farsičnu situaciju da se oni koji se proglašavaju komunistima, puštaju od strane krupnog kapitala da dolaze na vlast poput situacije u Grčkoj. Oni su kao “komunisti” ujedno i sluge multinacionalnog kapitala i njegovi najbolji zaštitnici. I danas imamo situaciju da razni “komunisti”, koji vole ljubomorno dodati razne prefikse uz svoj naziv, učestvuju u izbornim trkama i u ovim lakrdijama od izbora po zemljama Evrope i kao majmuni histerično skaču ako dobiju koji procenat glasača na izborima. Tako i ovdje na Balkanu razne ljevičarske, odnosno “komunističke” organizacije učestvuju na izborima, ništa manje nego predsedničkim, kao u Hrvatskoj ili svim ostalim kao u Srbiji. Kao da se nalazimo na prelazu iz feudalne epohe u kapitlaizam, pa treba narodu objašnjavati šta im nosi kapitalizam sa sobom. Kao da oni to ne osjećaju svakim danom na svojoj koži i na sopstvenom iskustvu. I znaju sve to mnogo bolje nego ti “komunistički propovjednici”. No, isto tako, trenutno nema snage i ne zna se kako, a ponajviše nema ko da organizuje tu potisnutu klasnu mržnju. Da podigne iz apatije mase i povede ih u borbu.

No, i to nije kraj. Tzv. ljevica i “komunisti” su pognuli glavu pred ovom najnovijom globalnom i temeljnom krizom kapitalizma i nemaju “petlje” da se suprotstavljaju naletu modernog fašizma.

Ima li izlaza?

Da, i on je tu na domahu ruke. Prije svega u vraćanju svojoj klasi. Vraćanju proletarijatu. Vraćanju, ne njihovim parcijalnim interesima, nego njegovim suštinskim ciljevima kao oslobodilačke klase, čija je osnovna uloga da pomogne kapitalizmu da siđe sa istorijske scene i vraćanju svom narodu i njegovim potrebama da se oslobodi neoliberalnog dužničkog ropstva i imperijalističke okupacije. A to se može jedino njegovim rušenjem i uspostavljanjem novih društvenih odnosa u novim okolnostima, sa novom tehnologijom i sa novim snagama.

No, vraćanje proletarijatu, odnosno da bi sadašnja evorpska ljevica postala nova-stara ljevica, mora ne samo poraziti sve te reformističke stuje u okviru same sebe, nego i prihvatiti praksu revolucionarnih pokreta po svijetu. I ma kako ovi evropski reformisti kričali da se radi o drugim uslovima i da se na tlu Evrope nema uslova za oružani pokret, da nam je potreban tzv. demokratski socijalizam, treba odlučno ići u susret izgradnji takvog revolucionarnog pokreta. Sa svakim danom njegove izgradnje ni imperijalisti, ni oblici modernog fašizma, niti njihove sve brojnije falange, neće izgledati tako moćno. U protivnom će evropska ljevica završiti u brlogu u kojem se sada nalazi, kao privezak modernom fašizmu.

Da se umjesto traktata i dosadnih citata poslužimo pjesnikom:

“Organizacija mora biti hijerarhijski ustojena čvrsta,nevidljiva i netransparentnai šta vam znači ono prigovor savjestihrana a ne oružje, knjige a ne municijapa čovječe bolan, oni će doći na tenkovima“

Balkanskim pokretom otpora!

Pobuna masa u BiH 2014. godine je bio najznačajniji socijalni bunt viđen na prostorima bivše Jugoslavije nakon njenog raspada. Taj bunt je, pored ogromne energije koje su ispoljile pobunjene mase, nosio i klicu drugih društvenih odnosa, bolje reći nostalgiju za nekim ranijim odnosima, kada te mase nisu bile toliko osiromašene i ponižene. O uzrocima poraza ovog bunta je dosta napisano i gdje se iskristalo mišljenje da je pobuna masa bila stihijska i bez jasnih ciljeva; da nije zahvatila cijelu BiH što bi joj dao novi kvalitet u još podijeljenoj državi sa dubokim ratnim ožiljcima; i da nije bilo organizovane sile koja bi dalje predvodila i nastavila borbu tih masa. Nakon pet godina situacija se nije promijenila što se tiče položaja samih masa, a može se reći da su one u još gorem položaju. Diktatura kapitala se samo učvrstila, a podanički odnos BiH vladjuće klike produbio. Marionetska i pljačkaška klika i dalje vlada pomoću represivnog aparta i sile imperijalista, uz stalno ali i dozirano podsticanje međusobnih sukoba u samim vrhovima vlasti. Sa druge strane, mase su zapale u neki oblik rezignacija, sa željom da se što prije pobjegne negdje što dalje od BiH, kao da do sada ih nije malo otišlo. No to nije samo situacija u BiH i to je opšti pokret masa u svijetu.

No, tačke otpora postoje i u ovakvoj BiH i ovakvom stanju i te iskre naglo bljesnu raznim povodima.

Na obelježevanju petogodišenjice pobune poniženi nisu masovno izašli. Kao da žele da zaborave svoj poraz ili smatraju da to nema svrhe, da je uzalud. A možda još nije ni stvorena ta sila, dovoljno organizovana i moćna da bi ih povela u nove bitke. Bitke koje su potrebne skoro isto kao 1941. kada je zemlja bila okupirana, podeljena i pod stalnim terorom. Bitke kao 1992. kada su opet željeli da je komadaju, i kada su mislili da su zauvijek uništili jedinstveni duh naroda BiH. Ne, ta sila u BIH postoji i neuništiva je bez obzira na snagu protivnika. Sila jedinstvene BiH u zajednici balkanskih naroda. Sila partizanske, radničke, slobodarske i prkosne Bosne.

Danas 2019. godine BiH je pod novom okupacijom – vojnom silom NATO-a, preplavljena međunarodnim bankarskim lihvarima i u dužničkim ropstvu sa multinacionlanim kapitalom koji izvlači iz nje šta se izvući još može. A ima toga još dosta.

I neće svi pobječi iz BiH. Mnogi će se vratiti jer ni tamo ne teče više “med i mlijeko”. Mnogi će i doći je im je tamo odakle bježe mnogo gore nego čak u samom “tamnom vilajetu” od BiH. I svi oni će biti nova snaga, za jedan novi bunt i nove vidove borbe – nešto mnogo šire, organizovanije i istrajnije od tog plamena koji je na kratko 2014. obasjao balkanske narode.

No, narodne mase BiH ne mogu voditi neku samostalnu i izolovnu borbu sa svojim parcijalnim ciljevima, bez snage pobunjenih balkanskog naroda i njihovog jedinstvenog otpora. I mase polako kreću u susret tome.

Za jedinstvenu i prkosnu BiH!
Jedino revolucijom!
Balkanskim pokretom otpora!