Rat u Ukrajini između ruskog i američkog imperijalizma u dosluhu sa njemačkim, francuskim i britanskim imperijalizmom poprima obrise koji će ga učiniti mnogo širim u lancu opšteg imperijalističkog rata, pri čemu je Ukrajina samo poligon u okviru sukoba transnacionalnih grupacija kapitala. Rat se bespoštedno vodi na svjetskom tržištu kapitala s oblikovanjem imperijalističkih saveza i uz nastojanje mnoštva zemalja da se pokušaju pozicionirati kako ne bi platile najveću cijenu rata. Taj rat može imati dugotrajnu cikličnu fazu nalazeći se između opšteg uništenja, “dozvoljenog” razaranja, pregovaranja, povremenih primirja i novih savezništava. Stradanja širokih masa se već statistički registruje samo u propagandne svrhe imperijalista.
Balkan je u prethodnim imperijalističkim ratovima bio jedno od čvorišta koje je odigralo značajnu ulogu u opštim sukobima. Taj istorijski slijed mu može opet biti namenjen. Početni simptomi takvog toka dešavanja se već jasno naziru.
Usled narastanja svoje moći ambicije turskog režima su poprimile megalomanske razmjere. Shvatajući značaj Turske u borbi između zapadnog i ruskog imperijalizma njen sadašnji režim to može iskoristiti i za veći uticaj na Balkanu. Turska već djelomično ostvaruje svoje osvajačke ciljeve u Siriji, stalno pravdajući svoju poziciju borbom protiv kurdskog pokreta, takođe i u Srednjoj Aziji. Zbog primoranosti Rusije da je trenutno ne okrene protiv sebe, Turska stalno ucjenjuje i zapadne imperijaliste u vezi NATO-a, tražeći razne ustupke u vezi kurdskog pokreta, a prije svega prijetnjom rata za resurse i puteve u Sredozemlju, što bi vodilo i raspadu NATO pakta.
Pred Turskom u narednim mjesecima je period velikih izazova jer će se upregnuti sve snage spolja, a i iznutra, da Tursku pridobiju na svoju stranu za ostvarenje cijeva u globalnom ratu.
Uloga Srbije za Balkan je takođe bitna. Svojim geografskim položajem i svojom relativnom snagom, u odnosu na ostale zemlje bivše Jugoslavije, predstavlja za imperijaliste polaznu tačku od koje se polazi u rasplamsavanju njihovih sukoba. Kada taj osnovni sukob američkog i ruskog imperijalizma primenimo na Balkan jasno je da SAD žele da što prije zaokruže Balkan pod svojom kontrolom. Zbog toga će pojačati pritisak na Srbiju kako bi je skoro potpuno otrgla od ruskog uticaja. Dotle, Rusija želi da osnaži i militarizuje otpor u Srbiji zahtjevima SAD i NATO. Zbog svoje slabije pozicije na Balkanu Rusija traži saveznike u bilo kome da ne bi bila potpuno potisnuta. Istovremeno, zapadni imperijalisti nastoje da smanje ekonomski uticaj kineskog imperijalizma na tom prostoru.
Stalna, otvorena i prikrivena ideja srpske buržoazije o tzv. Srpskom svijetu se suočava sa ultimativnim izborom između otvorene kolaboracije i okupacije od zapadnog imperijalizma ili gubernijskog priveska ruskom imperijalizmu.
Sadašnji rat pokazuje kolika je mala suverenost najvećih evropskih država, dok je upitno njegovo postojanje kada su u pitanju balkanske zemlje. One su, manje više, samo servis u tom sukobu međuimperjalističkih saveza – od Grčke kao države u skoro vjekovnom dužničkom ropstvu, koja je pretvorena u običnu NATO bazu, Bugarske koja se priklanja i služi trenutno jačem imperijalističkom savezu, Makedonije koja se pokušava održati da ne podlegne u lokalimperijalstičkim apetitima svih susjeda, Albanije koja u stabilnosti Balkana i vezivanja za moćnije imeprijaliste vidi mogućnost svog jačanja i ujedinjenja albanskog naroda u jednu državu po etničkom principu, Crne Gore koja je raspolućena vešedecenijskim unutršanjim političkim podjelama u težnji za održanjem samobitnosti crnogorske nacije, naleta agresivnog velikosrpksog nacionalizma i sluganstvu NATO, BiH koja je posle eksplozije međuncionalnih sukoba i socijalnog komešanja masa se našla u stanju potpune pasivnosti, nesposobna da odredi svoju budućnost, Hrvatske u kojoj se naziru sve veće pukotine po pitanju njenog učešća u međuimperijalističkom ratu, do Kosova kojeg u svojoj pravednoj borbi za samostalnost još nije u potpunosti zaokružilo svoju formalnu državnost i nalazi se u statusu poluprotektorata.
Globalni rat imperijalista dobija sve širi i dublji karakter pa Balkan ne može ostati po strani tog sukoba, bez obzira na nastojanje njihovih mafijaških režima da sačuvaju mir. Da sačuvaju mir u nastojanju da u svojoj jednostranoj ili višestranoj kompradorskoj ulozi bi mogli i dalje da pljačkaju narod, ne protiveći se ropskom položaju zemlje i otimanju njenih prirodnih resursa.
Ubrzana militarizacija balkanskih država i sve veće gomilanje snaga NATO-a, prodori obaveštajnih i paramilitanih stuktura imperijalista približavaju trenutak otvaranja tzv. Balkanskog fronta. Otvaranje tog fronta je u direktnoj zavisnosti od odnosa međuimperijalističkih snaga na trenutno glavnom ukrajinskom frontu i kako će se tamo situacija razvijati.
Kakvo je stanje balkanskih narodnih masa?
Balkanske mase su izvukle iskustvo uz desetogodišnjih krvavih sukoba tokom raspada Jugoslavije pa nacionalizam više ne predstavlja snagu koja može izazvati sukobe. Takođe, događaji u Ukrajini utiču da je u masama prisutna svijest da to nije rat za „nacionalne interese“, već sukob imperijalista, odnosno multinacionalnih korporacija za hegemoniju i pljačku. Naglo siromašenje izazvano opštom krizom imperijalizma, a ubrzano ratom u Ukrajini, gura mase da im je prioritet da sačuvaju trenutno ekonomsko stanje, da ne bi bile dotjerane do ivice pukog preživljavanja ili, još gore, da se nađu u položaju ukrajinskih masa. Zato ih „visoka politika“,„nacionalni interesi“ i ratne trube, ma koliko glasne bile, ne mogu pokretnuti na „rado Srbin (u ovom slučaju Balkanac) ide u vojnike“.
Takođe, balkanske mase trenutno nemaju uvjerenje u svoju snagu da mogu srušiti postojeće režime, niti se mogu oduprijeti ratnoj politici i samom ratu, pogotovo što su balkanske mase u klasnoj defanzivi spram klasnog neprijatelja, dezorjentisane i bez jakog revolucionarnog subjekta. Taj revolucionarni subjekat je suviše slab, a balkanske mase nemaju ni jače sindikate ni frontovske organizacije koje bi aktivnije vodile borbu protiv kapitalista, multinacionalnih kompanija i ekonomske politike samih režima. No, to stanje narodnih masa se može iz osnova promijeniti u vrlo kratkom roku i dok one ne počnu pokazivati svoju klasnu snagu.
Koji je zadatak revolucionarnog subjekta, bez obzira na svoju trenutnu snagu, u tim budućim ratnim sukobima?
Prije svega da podstiče balkanske mase da ne učestvuju u međuimperijalističkim sukobima, da ne budu topovsko meso za interese imperijalista i njihovih poslušnika na vlasti.
Neizvjesno je na čijoj strani će u međuimperijalističkom ratu biti režimi na Balkanskom frontu, no, to nije ni bitno za pristup jednog revolucionarnog subjekta u tim sukobima.
Podjela na proruske i pronatovske snage će ubuduće biti glavna politička podjela i glavni izvor reakcionarnih sukoba u većini balkanskih zemalja, kako među njenom kompradorskom i nacionalnom buržoazicjom, tako i u samim masama. I ta podjela će nadilaziti decenijsko raspirivanje međunacionalne mržnje.
Balkanske mase se nalaze u poziciji – ili da trenutno pristaju na ropstvo jačih imperijalista i njihovih kompradorskih režima, ili da izlaz iz sopstvenog stanja traže u revolucionarnim oblicima otpora. Pogotovo kada ratna mašinerija poprimi zaštrašujuće forme po njih same.
Proces je bolan ali istorijski neminovan.
Balkan balkanskim narodima!
Balkanskim pokretom otpora!
