Sedamdeset je godina od kada su najbolji predstavnici jugoslovenskih naroda u porobljenoj Evropi rekli NE fašizmu, dižući oružane ustanke u Srbiji, Crnoj Gori, Sloveniji, Hrvatskoj, BIH i Makedoniji. Tada je rečeno NE „Novoj Evropi“ koja je u namjeri uspostavljanja hiljadugodišnjeg poretka na kraju završila na smetlištu istorije kao najveći zločinački projekat do tada.
Zbog sveopšte krize kapitalizma i pokušaja odbrane njegovih pozicija, danas su u Evropi ponovo oživljene i ojačane ideje fašizma u starim, a i novim formama. I to novo nadiranje fašizma traži i istorijski odgovor, jer će u suprotnom biti zaboravljene posljedice njegove prvobitne pojave na istorijskoj sceni.
Posle razbijanja Jugoslavije, u prvom redu od od strane bivših „komunista“ koji su preuzeli nacionalističku i fašističku ideologiju, i desetogodišnjeg klanja, razaranja, progona i stradanja jugoslovenskih naroda, marionetski režimi, pod diktatom svjetskog kapitala, ponovo oživljavaju ideje zajedništva. No sada su te ideje zajedništva naroda tzv. Zapadnog Balkana pod okriljem „Nove Evrope“ i u novom poretku. Za razliku od Hitlerove Evrope, sadašnja Evropa nije još Evropa koncentracionih logora, deportacija i smrti, ali ubrzano preuzima neke forme tog vremene, pokušavajući da im da „humanistički karakter ”, kao što su prisilne deportacije, zabrane kretanja i stvaranja geta za pojedine etničke skupine, napadi na strane radnike, Rome, azilante, sužavanje građanskih i socijalnih prava, jačanje uloge države i njenog represivnog aparata, sveopšti kontrola i nadzor stanovništva, potpirivanje rasne mržnje… I može se samo pretpostaviti u kom pravcu sve to može završiti ukoliko kriza potraja, odnosno ukoliko sve veći otpor pobunjenih masa dođe do tačke da se otpor prevaljivanju krize na pleća radničke klase i osiromašenih slojeva pretoči u zahtjev za promenom osnova kapitalizma, odnosno rušenje tog sistema.
Ponovne integracije među narodima bivše Jugoslavije su pozitivan proces. Time se dodatno slabe forme domaćeg fašizma i koji više nema snagu da samostalno izazove veće sukobe i vode ratove, jer je pod direktnom kontrolom i u zavisnosti od sistema globalnog terorizma. Ali ta integracija neće oslabiti već ojačati prisutnost modernog fašizma uopšte. Fašizam nije jedna istorijska epizoda, već imanentno stanje kapitalizma koji poseže za njegovim najagresivnijim formama prilikom svake veće krize, a svjetska krizi kapitalizma još traje i svakodnevno se produbljava.
Posle 70 godina od ustanka naroda Jugoslavije imamo u svim novonastalim državama prisutnost fašističkih organizacija i respektivno prisustvo te ideologije. Posebno je zabrinjavajuće da ova ideologija nalazi sve više uporište među mlađom populacijom. Zato je neophodno uporno voditi borbu da mase ne zahvati ponovo fašističko ludilo, jer bi posljedice bile strahovite za sve narode. No glavni istorijski obračun obespravljenih masa sledi sa globalnim fašizmom, kao što je i glavni obračun antifašističkog pokreta bio protiv Hitlerovog fašizma kao najjače njegove snage. To znači da se i buduća borba mora voditi protiv agresivnog imperijalizma u krizi, odnosno globalnog fašizma danas oličenog u tzv. evroatlanskoj internacionali (multinacionalni kapital sa NATO kao vojnom silom za odbranu njegovih strateških interesa). Marionetski režimi u Srbiji, Hrvatskoj, BiH, Crnoj Gori, Makedoniji, Kosovu i Sloveniji, kao sluge ove internacionale, samo će jačati sadašnje forme fašističkih organizacija koje drže u rezervi za odbranu poretka, odnosno i zbog nemogućnosti da NATO interveniše svuda po svijetu protiv otpora pobunjenih naroda.
Jačanje antifašističkog i antiimperijalističkog pokreta u novim uslovima na prostoru bivše Jugoslavije je istorijski imperativ. Ne da bi se očuvala uspomena na partizanski pokreta kao najsvjetlije stranice u našoj istoriji, već da bi se vodila borba protiv fašizma u novim istorijskim okolnostima.
Smrt fašizmu – sloboda narodu!